معرفی گل آلاله

+۵۶

-۱۹

    آلاله گیاهی است دایمی با ریشه های متورم و ژوخه مانند که در قسمت بالای خود دارای چندین جوانه فلس دار پوشیده از کرک، است. ساقه های این گیاه خشن، ساده و یا منشعب بوده و ارتفاع آنها 25 – 20 سانتی متر است. برگ ها به ویژه، در قاعده گیاه زیاد بوده و کم و بیش بریده بریده و دندانه دار هستند (ویژگی منحصر به فرد گیاهان علفی تیره آلاله سانان). گل هها به رنگ های مختلف کم پر یا پرپر هستند. این گیاه برای تزیین حاشیه ها، تپه ها و نیز به عنوان گل بریدنی استفاده می شود.

نیاز ها: زمین های قوی، سالم، با تهویه مناسب و آفتاب گیر را می پسندد. در فصل بهار نیاز آبی آن بالا است و در تابستان با زرد شدن برگ ها، آبیاری کاهش می یابد تا اینکه متوقف شود. به سرمای زیاد حساس است و در زمستان گیاهان جوان باید با خاک پوش پوشانده شوند. دمای شبانه۱۰ –7 درجه و دمای روزانه حداکثر 20 درجه برای این گیاهان مناسب است. دمای بیش از 27،درجه  باعث زرد شدن برگ های پایینی میشود. این گیاه می تواند در 5- درجه زنده بماند. برای تولید گل با کیفیت و کمیت بالا، شرایط روز کوتاه و شب های خنک مناسب است. روز بلند ممکن است باعث نمو بهتر گل شود ولی باعث کاهش کیفیت می شود. همچنین روز بلند و دماهای بالا منجر به تشکیل ریشه ژوخه ای، پیری گیاه و خواب ریشه ژوخه ای می شود.

گلدهی: شاخساره ها از جوانه های رویشی که روی ریشه ژوخه ای قرار دارند در زمستان خنک و مرطوب حاصل می شوند. هر شاخساره دارای سیستم ریشه ای جداگانه است. در شاخساره های با ریشه های ژوخه ای متوسط تا بزرگ گل آغازی پس از ۶۰ روز انجام می شود. ولی در دان نهال ها به ۱۲۰ روز زمان نیاز است. در ریشه های ژوخه ای پیش از گلدهی، ۵ یا بیشتر از ۵ برگ تشکیل می شود ولی شاخه گل بیشتری می دهند. در فضای آزاد در اوایل تابستان گل می دهد ولی در گلخانه می توان در زمستان و در بهار گل های آن استفاده کرد. با گرم شدن هوا در تابستان برگ ها زرد شده و گیاه وارد خفتگی می شود.

افزایش: آلاله با بذر و تقسیم پنجه (ریشه) قابل افزایش است، ولی معمولترین روش تکثیر آن، استفاده از بذر است.

بذر: بذر آلاله در ماه های تیر و مرداد در داخل زمین اصلی کشت می شود. در طول زمستان برای جلوگیری از سرمازدگی گیاهان جوان،‌بستر کاشت به وسیله خاکپوش پوشیده می شوند. در این حالت، گیاهان در بهار گل میدهند ولی بهترین گلدهی آنها در سال بعد خواهد بود. در صورتی که سرمای زمستان گیاهان را از بین ببرد می توان در بهار دوباره بذرکاری کرد. گیاهان حاصل رشد کرده و ریشه ژوخه ای تشکیل می دهند. در تابستان، با گرم شدن هوا برگ ها زرد شده و خشک می شود. در این زمان آبیاری قطع می شود تا دوره خفتگی ریشه ژوخه ای سپری شود در پاییز، دوباره ریشه های ژوخه ای را آبیاری می کنند تا سبز شود. پس از ظهور برگ ها می توان آنها را به محل مورد نظر منتقل کرد. با ادامه آبیاری و مراقبت از گیاه در بهار یا تابستان سال بعد گل ها ظاهر می شود.

تقسیم ریشه: گیاهان چندساله آلاله از طریق تقسیم ریشه افزایش می یابند. در مناطقی که زمستان سرد است، در بهار و در مناطق گرمسیری و در نقاطی که زمستان ملایم دارند در پاییز این عمل انجام می شود. لازم به ذکر است که ریشه های استفاده شده قبلاً باید در شن خشک دوره خفتگی خود را سپری کرده باشند. با این گیاهان پس از ۴ تا ۶ ماه گل می دهند.

برداشت و نگهداری ریشه های ژوخه ای

پس از دوره گلدهی وقتی بوته ها خشک شدند، شاخ و برگ گیاه قطع کرده، آبیاری را متوقف کرده و ریشه ها را در بستر به حال خود رها می کنند. پس از طی دوره خفتگی در پاییز دوباره آبیاری می شود تا گیاهان رشد کنند. گاهی پنجه ها را از خاک خارج کرده و پس از تمیز کردن، در سایه خشک می کنند. سپس آنها را در شن خشک تا هنگام کشت دوباره تگهداری می کنند.

گونه های مهم

۱- آلاله آفریقایی(R. africanus): گل های درشت و پرپر و تا حدودی شبیه گل صدتومانی بوده و زودرس هستند.

آلاله

۲- آلاله ایرانی (R. deperse/ R. asiaticus): گیاهی است دایمی و حساس به سرما، گل به رنگ های سفید،  زرد، نارنجی، قرمز یا صورتی دیده می شود. گل ها در برخی واریته ها یک رنگ و در برخی ابلق و خط دار هستند. گل اغلب پرپر و نیمه پرپر است. طول ساقه گلدهنده به 25 تا 50 سانتی متر می رسد. جنس آلاله در ایران 55 گونه گیاه علفی یک ساله و چندساله دارد که  R. elburzensis، R. bulbiferus، R. zenjanensis، farsicusR.از جمله گونه های انحصاری ایران هستند.

آلاله ایرانی

۳-   آلاله خزنده (R. repens): چندساله، دارای دستک، برگ های مثلثی تا تخم مرغی شکل که هر یک دارای سه لب می باشد، ساقه ها منشعب و حامل خوشه ای از گل های زرد روشن براق به قطر 2-5/1 سانتی متر است.

آلاله رونده