درختچه ۵۷۳ دیدگاه
نگارنده: باغ شیشه‌ای در تاریخ: ۳۰ شهریور ۱۳۹۲

معرفی کاج نوئل

کاج نوئل

نام انگلیسی

Chrismas tree /Norway Spruce

نام علمی

Picea sp

فارسی رایج

کاج نوئل ( کاج کریسمس)

فارسی اصیل

ندارد

معیار زیبایی

برگ

رنج قیمت

100000 الی 1000000

از خانواده

Pinaceae

خاستگاه

مناطق معتدل نیمکره شمالی

کاج نوئل درختی است پر رشد و به واسطه ی کریسمس از معروفترین کاج ها میباشد ولی در سالهای اخیر به خاطر توانایی پایین برای بازیابی سوزن هایش از محبوبیتش کم شده در شرایط ایده آل در هر فصل رشد ۳۰ سانتی متر رشد میکند تمامی گونه های این درختچه یکپایه میباشند یعنی مخروطهای نر و ماده روی همان درخت ولی شاخه های جدا تشکیل میشود. اين گونه ها از مناطق سرد و معتدله نيمكره شمالي از ناحيه قطبي تا ارتفاعات كوهستاني  نواحي معتدله گرم گسترش يافته اند. سوزنها دارای مقطع ۴گوشه هستند وبادوامند و پايك كوتاهي دارند كه هنگام سقوط، بر روي شاخه ها باقي مي مانند .مخروط ماده ابتدا مستقيم بوده ولي در جريان گرده افشاني به سمت پايين خم مي شود . پس از رسيدن و ريزش دانه ها، به همان حالت و بدون جدا شدن و ريزش فلسه ا باقي مي ماند .این درخت  يكي از مهمترين و بهترين درختان چوبده و صنعتي در اروپا و جهان مي باشد و سهم عمده اي از تجارت جهاني چوب به آن اختصاص يافته است . از آن در تهيه چوبهاي الواري و تيري، مصارف متنوع نجاري، ساختمان سازي و مبل سازي و حجم زيادي در توليد خمير كاغذ استفاده مي شود.

نیازها:

آبیاری: در ۲سال اول کاشت آبیاری منظم برای استقرار این گیاه بسیار مهم است ولی پس از آن هفته ای یکبار آبیاری عمیق انجام شود

نور:به ۶ساعت آفتاب کامل در روز نیاز دارد یعنی آفتاب کامل البته سایه آفتاب هم تحمل میکند ولی حجم گلدهی و رشد هم کاهش میابد

خاک:در هر نوع بافت خاک اعم از شنی ،رسی،لومی  به شرط زهکشی خوب وعدم خفگی خاک قادر به زندگی است ولی ازنظر واکنش ،خاک های خنثی تا اسیدی را ترجیح میدهد.ریشه های این گیاه سطحی میباشد بنابراین افتادگی دراثر بادهای شدید در گونه های ان رخ میدهد پس از آبیاری سطحی و زیاد بپرهیزید

دما:مانند اکثر کاج ها به سرما مقاوم است ولی درکل به خاطر مناطق بومی خود طالب هوای خنک و رطوبت بالا میباشند

هرس: هرس کردن شاخه های خشک و سرشاخه های سبز برای پر شدن و شاخه زایی بیشتر توصیه میشود.

تغذیه: اگر درخت شما بزرگ است میتوانید از کودهای کند رهاشونده هر ۳یا ۴ماه یکبار استفاده کنید چون درختان بزرگ ریشه های بیشتر و عمیق تری دارند و میتوانند مواد غذایی عمق خاک را نیز مصرف کنند ولی درختان کوچکتر را هر ماه با کوهای کامل تغذیه کنید

تکثیر: درختی سخت ریشه زا است و به وسیله ی قلمه های چوب سخت در محیط مرطوب و با هورمون های ریشه زایی در آخر پاییز و اوایل زمستان تکثیرمیشود این درخنان دارای خاصیت مکان نگاری میباشند یعنی اگر از شاخه های عمودی قلمه گرفته شود درخت عمود رشد میشود ولی اگر از شاخه های افقی قلمه گرفته شود درختی افقی رشد بوجود می آید

پیوند نوئل

پیوند نوئل

پیوند نوئل

پیوند نوئل

کاشت بذر نوئل

کاشت بذر نوئل

*مشکلات : در فصل بهار بخاطر بارندگی و اختلاف دمای شب و روز این درخت مستعد قارچ   Rhizosphaera  و در نتیجه سوزن ریزی میباشد پس برای پیشگیری بهتر است با سموم قارچ کش سیستمیک آنرا ضد عفونی کنید توجه کنید بعد از سوزن ریزی کامل  دیگر قارچ کش زدن  فایده ای ندارد فقط به جلوگیری از آن کمک میکند.همچنین به یاد داشته باشید که برای جلوگیری ار قارچ و سوزن ریزی هرگز روی برگهای درخت آبپاشی نکنید!!!!!!!!!!!! (مشکل عمده)یا درخت نوئل جوان را کنار نوئل بزرگ نکارید.در صورتی که در ابتدای سوزن ریزی آن را مشاهده کردید این 4 کار را انجام بدید: 1)بریدن شاخه مربوطه و سوزاندن آن

۲)اجازه دهید شاخ و برگ کاملا خشک شود

۳)با کود تقویت کننده درخت را تقویت کنید.

۴)برای جلوگیری سریع قارچ کش بزنید.

بیماری قارچی

بیماری قارچی

قارچ فیتوفترا

قارچ فیتوفترا

 پوسیدگی ریشه ناشی از آبیاری زیاد

پوسیدگی ریشه ناشی از آبیاری زیاد

بیماریهای باکتریایی: معمولا به صورت خشک شدن و مردن شاخه های درخت از پایین به سمت شاخه های بالایی خود را نشان میدهد یا سوزن ها به رنگ قهوه ای یا بنفش در می آید!! باغ شیشه ای طبق تجربیات خود پیشنهاد میکند برای پیشگیری  از این بیماریها در دوران خشک و تابستان به گیاه هرگز استرس آبی یعنی بی آبی وارد نشود و در صورت دیدن علایم سریعا شاخه های آلوده را هرس کنید و از ته بچینید!

بیماری باکتریایی

بیماری باکتریایی

این درخت دارای جنس هاو گونه های مختلفی است که در اینجا به معرفی برخی از آنها میپردازیم

الف:جنس نوئل:

۱:نوئل سبزيادرخت نوئل Picea abies:

نوئل سبزبومي اروپاست ودرغالبابه عنوان درخت ايام كريسمس بكارميرودوازاين رو نام فارسي درخت نوئل ياكاج نوئل به آن اطلاق شده است. نام عربي آن تنوب ياصنوبر صغيرميباشد.در برابر هر نوع آلودگي و گازهاي سمي مقاوم است .

نوئل

نوئل

دارای ۲زیر گونه مهم (بالشتکی و اولندروف) میباشد

۱.۱:نوئل سبز بالشتكي (Picea abies ‘Nidiformis’ ) :

كوتاه قد و به شكل بالشتك، ارتفاع به ندرت به يك متر مي رسد، گسترش پهناي تاج تا متر، فرم نيم كروي و گاهي در وسط فرورفته، بسيار كند رشد است و در طول سال بيش از ۳ تا ۵ سانتيمتر رشد نمي كندو كاشت آن درباغهاي صخرهاي وپاركهابسيارمعمول است.

نوئل بالشتکی

نوئل بالشتکی

۲.۲:نوئل اولندورف (Picea abies ‘Ohlendorfii’ ) :

فرم مخروطی فشرده،ارتفاع۱.۵تا ۳متر،قطر قاعده ۳متر

نوئل اوئلدورف

نوئل اوئلدورف

۲:نوئل كانادايي(Picea glauca) :

واریته ی Conica آن(Picea Glauca Conica)فرم زیبایی دارد و در موطن اصلی خود یعنی کانادا رویش دارد. نوئل كونيكا كند رشد است و ارتفاع درختان ۶۰ ساله آن به ۴ متر مي رسد. تاجي فشرده به شكل مخروطي باريك و بسيار زيبا دارد و به دليل تراكم و فشردگي سوزنها و شاخه هاي كوچك، سطح داخلي تاج نا معلوم است.

اين رقم در طراحي باغ و پارك بسيار مورد توجه است و يكي از گياهان ويژه و انحصاري پاركهاي جديد و كلاسيك اروپا و آمريكا محسوب مي شود . نمونه هايي از آن وارد ايران

شده و در برخي پاركهاي شهري و بخش خصوصي كاشته شده است .

نوئل کانادایی

نوئل کانادایی

۳:نوئل نقرهايی ياآبي(Picea pungens) :

نوئل آبی

نوئل آبی

نام انگليسي:Colorado spruce, Rocky mountain spruce

يكي از زيباترين گونه هاي سوزني برگ است كه به خاطر فرم و رنگ زيبا ي سوزنهاي آن، بيشتر از ديگر گونه هاي جنس نوئل، جهت فضاي سبز و محيط زيست شهري كاشته ميشود. زيستگاه اصلي آن ايالات متحده آمريكاست .

(P. pungens var. glauca ) را glauca مي نامندو در برخي منابع واريته(Blue spruce )  را نوئل آبي يا نوئل نقره اي رنگ مي نامند.

خصوصيات گياهي: ارتفاع ۵۰متر و قطر ۱.۵آن با ثبت رسیده است!!

شاخه هاوتاج: شاخه هاي اصلي بازاويه۹۰ درجه ودرحلقه هاورديف هاي جدا ازهم وشعاعی آرايش يافته اند. شاخه هاي فرعي به صورت متقابل وافقي قراردارند.تاج آن خوش فرم،مخروطي ومتقارن است.

برگها: سوزنها سخت و نوك تيز ، به طول ۲ تا ۳ سانتيمتر، داراي پاشنه كوتاه، مقطع  لوزي شكل و به رنگ سبز مايل به آبي مي باشند و غباري كبود رنگ تمام سطح آنرا مي پوشاند. سوزنها به صورت شعاعي دور تا دور شاخه ها آرايش يافته اند .

مخروط: سيلندري يا گوشه دار و مستطيلي ، ۸ تا ۱۱ سانتيمتر طول و ۲ تا ۳ سانتيمتر  پهنا دارد. معمولا در انتهاي شاخه هاي سال قبل آويزان مي شوند.

مشکلات : کمبود برخی عناصر مثل ،منگنز و روی و آهن یا قلیایی شدن خاک یا به صورت ژنتیکی با افزایش سن و یا گرمایی زیاد هوا  یا  اگر از پایین به بالا روی سوزن ها نقاط سیاه رنگ مشاهده شد علامت قارچ و بیماری میباشد که باید قارچ کشی شود.در کل تمام این مشکلات باعث تغییر رنگ نوئل آبی به سبز میشود.

دو رقم مهم این گونه:

۳.۱:نوئل آبي كپه اي(P. pungens ‘Globosa’ ) :

كوتاه قد است (بيشترين ارتفاع ۱ متر) و به صورت كروي گسترش مي يابد (پهناي۱/۵ متر). در ابتداي رشد شاخه ها گسترده و نامنظم رشد مي كنند ولي در نمونه هاي P. pungens ‘glauca’ ‘Globosa’ فرمي مسن، فشرده و زيبا دارند .از آن براي آرايش و طراحي در سبكهاي مختلف باغباني استفاده مي شود .

نوئل آبی کپه ای

نوئل آبی کپه ای

كاربرد آن:سطوح چمن، تكدرخت (همچنين چوب آن كاربرد صنعتي دارد )

سيستم ريشه اي: سطحي، داراي ريشه هاي جانبي افشان و باريك و بلند

سرعت رشد: متوسط تا كند

آب و هوا: به يخبندان مقاوم است . به گرماي مفرط حساس است. نواحي ملايم و مرطوب را تحمل مي كند. در آفتاب يا سايه خوب رشد مي كند .

هرس: نيازي به هرس ندارد.

تغذيه: تغذيه خاصي نياز نيست .

آبياري: هرماه يك بار آبياري عميق . زهكش خوب ضروري است .

آفات و بيماريها: عنكبوت قرمز. سمپاشي با مالاتيون. قارچهاي انگلي موجب فساد چوب آن مي شوند و درماني هم ندارند . درخت را ريشه كن كرده بسوزانيد.

۳.۲:نوئل آبي كاستر( P. pungens ‘Koster) :

اين رقم بهترين و مشهورترين فرم آبي رنگ در ميان سوزني برگان زينتي است [بر طبق  منابع انتشار يافته]. به صورت طبيعي به فرم مخروطي يا هرمي زيبا آرايش مي يابد . ارتفاع ۱    متر مي رسد. سوزنها به رنگ سبز مايل به آبي مات مي باشند
بسیار برای طراحی فضای سبز دست طراحان را باز میگذارد و در باغهای صخره ای یا در منظر سازی همراه با درختان رنگی و پهن برگ! دیگر مثل افرای سرخ با رنگ قرمز یا آلو پرونوس قرمز منظره ی دلربایی را به وجود می آورد

نوئل کاستر

نوئل کاستر

ب:جنس نراد:

اين جنس در حدود ۵۰ گونه و بيش از ۱۵۰ رقم دارد. به غير از چند مورد استثنايي، همه گونه ها بومي مناطق معتدله تا سرد نيمكره شمالي هستند و از شرق و شمال آسيا تا آمريكاي شمالي، قسمتهايي از اروپا و شمال آفريقا انتشار دارند.

همه گونه ها هميشه سبز و تك پايه اند و تاج آنها هرمي شكل است.  شاخه ها شعاعي و منظم هستند.  سوزنها در بيشتر گونه ها مسطح و تخت بوده و به صورت شانه اي يا در برخي گونه ها پيراموني  و برسي آرايش يافته اند. سطح زيرين سوزنها اغلب به رنگ آبي-نقره اي تا سبز روشن براق است و در اثر جدا شدن برگها، در سطح شاخه ها اثر گرد يا بيضي شكل بر جا مي ماند كه در اين حالت سطح شاخه ها صاف و اثري از دمبرگ باقي نمي ماند. مخروط برافراشته و غير آويزان است و هنگامي كه دانه ها رسيدند به طور كامل از هم پاشيده و  فلسها فرو مي افتند و فقط محوري لخت بر روي شاخه ها باقي مي ماند (مهمترين اختلاف بين
نوئل و نراد).

گونه ی مهم آن یعنی نراد قفقاز:

۱:نرادقفقاز(Abies nordmanniana) :

نام انگليسي:Caucasian fir, Nordmann fir

برگهای آبیس

برگهای آبیس

بومي قفقاز و جنوب شرقي درياي سياه است . اولين بار در سال ۱۸۳۸ توسط گياهشناسي به شناسايي ومعرفي(Kura) در قسمتهاي بالادست رودخانه كورا(Nordmann) نام نردمان شد.بلند قامت است. نياز فراواني به رطوبت محيط دارد .  به عناصر غذايي خاك كم توقع است ، ولي بهترين نتيجه را در خاكهاي رسي مي دهد.  سيستم ريشه اي قوي دارد و به راحتي توسعه مي يابد . در برابر باد و يخبندان مقاوم است و تا 25 – را به راحتي تحمل مي كند .  بهترين رشد را در نواحي سرد دارد.

خصوصيات گياهي: ارتفاع تا ۶۰ متر و قطر تا ۲ متر گزارش شده است.

شاخه ها و تاج : شاخه هاي اصلي تنه منظم و به صورت شعاعي با زاويه ۷۵ تا ۸۰  درجه به اطراف و جوانب گسترده شده اند. شاخه هاي فرعي متقابل و عمود بر محور اصلي تنه هستند. تاج درختان جوان و ميانسال هرمي و خوش فرم، ولي بعدا تقريبا كروي مي شود.

برگها: سوزنها نواري در قسمت قاعده پهن تر و نوك آنها گرد ۱ تا ۳ سانتيمتر، سطح روي / يا فرورفتگي كوچكي دارد . به طول ۵ آن سبز تيره و صاف و زير آن ۲ نوار پهن به رنگ نقره اي تا سفيد وجود دارد. سوزنها به صورت كماني دور تا دور شاخه هاي جوان رديف شده اند.

مخروط : استوانه اي و بر افراشته، ۱۷ تا ۲۲ سانتيمتر طول و ۵  سانتيمتر پهنا دارد. داراي پايكي كوتاه است

موارد استفاده:

درختي صنعتي است و استفاده هاي متعددي از آن در صنايع چوب و صنايع سلولزي  مي شود. يك گونه زينتي مناسب است و به طرز جالبي آراسته و شكل مي گيرد و به همين خاطر  در پاركها و باغها كاشته مي شود. هنگامي كه تنها رشد كند تاج هرمي زيبايي با شاخه هاي گسترده رو به پايين ايجاد مي كند.

باغ شیشه‌ای
و بوی باغچه را ، باد، روی فرش فراغت نثار حاشیه صاف زندگی می کرد. و مثل بادبزن ، ذهن ، سطح روشن گل را گرفته بود به دست و باد می زد خود را ......
پیشنهاد شاعر...

مشو ای غنچهٔ نورسته دلگیر

ازین بستان سرا دیگر چه خواهی

لب جو، بزم گل، مرغ چمن سیر

صبا ، شبنم ، نوای صبحگاهی

دیدگاه های شما

573 پاسخ به "معرفی کاج نوئل"

  1. کامران شهبازیان گفت:

    Attachment

    ومجددا

  2. کامران شهبازیان گفت:

    اقای مهندس نکته قابل توجه اینه که رنگ سرو با وجود فصل بهر سبز نشد حالت تیره داره با تشکر از پاسخ شما

  3. کامران شهبازیان گفت:

    با تشکر فراوان از شما وسایت خوبتان

  4. شهال گفت:

    دورود بر شما استاد.لطفا با جزییات در مورد نحوه قلمه زدن نراد و نوئل توصیحات بفرمایید.قلمه چوب نرم هر دو زمانش و با بستر ماسه نرم و سنگریزه.و در مورد قلمه چوب سختشون با زمان تقریبی ،شکل نوع قلمه به خصوص قلمه چوب نرم. مثلا ایا یک شاخه باشه قلمه چوب نرم،دو شاخه باشه،سه شاخه باشه؟؟منظورم قسمت بالایی قلمه ها هست.دیگه خود حضرتعالی استادین و میدونین منظورم از شکل قلمه چیه.با سپاس بیکران

    • باغ شیشه‌ای گفت:

      سلام یه قلمه به طول ۱۵ سانت از شاخه های جانبی بزنید به صورت اریب و سوزن های نصف پایینی رو هم بزنید که لخت بشه ، کمی قست لخت شده رو بتراشید و با هورمون ریشه زایی و قلمو اونجا رو اغشته به هورمون بکنید و بزنید توی ترکیب پیت ماس و ماسه و بذارید جای روشن و خن ، این کار توی پاییز باید انجام بشه

      • شهال گفت:

        دورود بر شما استاد.اول ممنون بابت جواب.کمی در مورد قلمه چوب نرم سوزنی برگان و نوئل و نراد هم توصیه بفرمائید.من در یک مقاله البته انگلیسی بود کمی در مورد اینها خوندم ظاهرا در نروژ بود که تحقیق میشد.و البته گفته بود ibaتاثیری نداره در ریشه زایی نراد و naa اگه اشتباه نکنم تاثیر میذاره در ریشه زایی.و در مورد شکل قلمه که مثله فرم کاجها هرمی باشه یا مثله مثلث وارونه باشه هم یه چیزایی گفته بود خواستم ببینم ایا شما اطلاعاتی در این مورد دارین؟و ایا در نراد فرمودین شاخه جانبی بگیرم،در شکل نهایی درخت تاثیر نمیذاره،منظورم همون خاصیت مکان نمایی هست.و بازهم در یک مقاله مرتبط با همون تحقیقات در نروژ ظاهرا توسط پیوند جوانه،نراد رو روی نوئل و برعکس ،پیوند زده بودند.ایا این عملی هست در ایران؟؟؟منظورم اینه ایا با شکاف بدنه درختی مثله نراد و نو ل ،شیره از تنه در نمیاد ؟؟؟و اون شیره جلوی پیوند رو نمیگیره؟؟سپاس و عذرخواهی بابت پرحرفی و سوالات بیمورد.

  5. علی اکبر گفت:

    Attachment

    سلام ووقت بخیرخدمت جناب اقای مهندس سجادی ببخشیدبازهم مزاحمتان میشوم امروزرفتم گلخانه تاکودبگیرم چشمم به یه سروابی افتادکه ازپایین شروع به خشک کردن بودتوگلدان صاحبش گفت مشکل اش رونمیدونم اگه سردربیاری بردارببرمنم اوردم والان شاخه های خشکش روزدم لطفابزرگواری کنیدوبگیدمشکل اش چیه واگه میشه اسم این سرویاکاج ابی روبگید.

    • باغ شیشه‌ای گفت:

      سلام وقت بخیر این کامیس الوودی هست که باید دید ابیاری و شرایطش چطوره ! معمولا بد قلقه و توی تهران قارچ میزنه !

      • علی اکبر گفت:

        سلام مجدداقای مهندس شب شمابخیر .ببخشیدمتصدی اوقاتتان میشوم.بنده تبریزهستم.امیدی هست این کامیس الوودی خوب بشه باقارچکش وتغذیه وکودمناسب یانه؟

  6. علی اکبر گفت:

    ببخشیدشروع به خشک شدن شده ازپایین که اشتباه تایپی بنده بوداقای مهندس سجادی

  7. مژده گفت:

    باسلام
    حدود سه ماه که یک کاج نوئل خریدم ولی از پایین و میانه و به صورت پراکنده شاخه ها خشک شده
    بالاها وسر شاخه ها خوب هستن
    لطفا علت رو بفرمایید
    آیا برای پرشدن گیاه در قسمت میانه راهی هست؟
    درضمن گیاه در حیاط وزیر نور مستقیم قرار داره

    • باغ شیشه‌ای گفت:

      سلام مژده جان خوبی؟ ببینی توی اتاق نیارید یوقت و توی حیاط یا بالکن باشه بهتره براش با اب لیمو هم ابیاری کنید تا خاک اسیدی بشه و سوزن هاش نریزن ! ابیاری هم هفته ای یبار کافیه.

      • مژده گفت:

        ممتون از پاطخگویی وتوجه تون …ابیاری با ابلیمو به چه نحوی وچه نسبتی انجام بشه؟؟
        برای پر شدن و شاخه زدن در وسطها امیدی هست؟؟

  8. حسین گفت:

    سلام مهندس عزیز
    من نوئل پیوندی ابی دارم رشدش کمه چه کودی بهش بدم ؟کود دامی هم خوبه برای اصلاح خاکش که سبک بشه؟توی زمستون نیاز به محافظت از سرما نداره؟

    • باغ شیشه‌ای گفت:

      سلام حسین جان خوبی؟ بله با کود گاوی خاک رو سبک کنید و با زاج سفید خاک رو اسیدی کنید تا سرعت رشدش زیاد بشه !

  9. حسین گفت:

    مهندس با تشکر فراوان
    آیا توی زمستون نیاز به حفاظت از سرما داره؟ ممنون

    • باغ شیشه‌ای گفت:

      سلام اصلا نیازی به محافظت از سرما نداره.

    • Soolmaz گفت:

      سلام وقتتون بخیر
      من چند روز پیش یه کاج نویل خریدم که خیلی شاداب بود و تازه گلدانش عوض کرده بودند و بهم گفتند که هر سه روز یه بار یک لیوان اب بهش بدم گلدان رو در فضای خانه نزدیک به پنجره ای نورگیر قرار دادم الان بعد از چند روز احساس میکنم که تعدادکمی از سوزن ها به صورت پراکنده زرد شده و اینکه وقتی به بعضی از برگها که کاملا سبز هستند دست میزنم سوزن ها کامل میریزند باید چیکار کنم ممنون میشم کمکم کنید

      • باغ شیشه‌ای گفت:

        سلام سولماز جان خوبی؟ این درخت نباید بیاد تو خونه بهتره بره توی تراس یا بالکن با هوای ازاد و دو هفته یبار همراه ابیاری اب لیمو صنعتی بریزید توی خاکش تا سوزن ریزی نکنه.

  10. بهاره گفت:

    سلام و خسته نباشید. من به تازگی یک کاج نوئل خریدم که متوجه شدم شیره پس داده و شپشک زده برم گلخانه سم زدن و گفتن بعد از یک ساعت آب پاشی کنم. این کارها رو انجام دادم الان میبینم که برگ های سوزنی کاجم سست شدن و خود به خود دارن ریزش میکنن. دلیلش چیه و چطوری میشه جلوی ریزشش رو گرفت

    • باغ شیشه‌ای گفت:

      سلام بهاره جان خوبی؟ نورش باید متوسط به بالا باشه و ابیاری هم با خشکی خاک باید بزنید ! اون شپشک رو باید با سم مخصوص شپشک از فروشگاه دمبرگ از بین ببرید و اون شیره هم طبیعی هست مشکلی نیست

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

محصولات فروشگاه

تست یکتشت

تست یک

باغ شیشه ای - جامع ترین ژورنال گل و گیاه ایران - سایتی برای با کلاس ها

باغ شیشه ای

برای عضویت دركانال تلگرامی باغ شیشه ای کلیک کنید