سلام عرض میکنم خدمت همه بازدید کننده های عزیز سایت باغ شیشه ای.سجادی هستم کارشناس ارشدگیاهان زینتی و باغ گیاه شناسی ملی ایران،دوباره افتخار دارم با مقاله ی دیگه ای درباره یک گل محبوب و پرطرفدارارکیده از ب بسم ا…. در خدمتتون باشم.دوستان به عنوان یک مقدمه ،ارکیده ها گیاهانی بسیار متنوع،عجیب،دارای ساختاری پیچیده،دوست داشتنی،راحت برای نگهداری هستند.حدود 26000 هزار گونه ارکیده تاکنون کشف شده که 60 گونه از آنها فالانوپسیس ها هستند وارکیده تقریبا تو تمام مناطق دنیا به جز قطب ها پراکنده شدند.این گیاهان از حدود 70 الی 80 میلیون سال پیش در دوره آخر کرتاسه و همزمان با اواخر گودزیلا وجود داشتند.ارکیده ها سیستم گلدهی و گرده افشانی پیچیده ای دارند که ما سعی داریم گوشه ای ازین سیستم رو خدمتتون معرفی کنیم.قبل از شروع توضیح آبیاری و نور دما و غیره دوست دارم اخلاق و خصلت و کلا رفتار این گیاه که نماد غرور و تکبر و ظرافت زنانه هستش رو بهتون توضیح بدم.
اسم این گل هست ارکیده فالانوپسیس از خانواده ی ارکیداسه.فرنگی ها بهش ارکید شب پره هم میگن به خاطر شباهت گلش به شب پره. کلا واژه ارکید از واژه یونانی Orkhis به معنی عذر میخوام (ب*ی*ض*ه) که به خاطر شباهت ریشه ی برخی گونه ها طبق عکس میباشد.زمانی مردم معتقد بودند که خوردن ریشه ی این ارکیده ها میتواند روی جنسیت جنین اثر بگذارد.در افسانه ها ارکید اسم پسر (Nymph) که بعدازمردن یا به قول خودشون شهید شدن و به گل تبدیل شد!
ارکیده به خاطر ظاهر ظریف و زیبای خود ،شکوه و شیکی و آنتیک بودن را به منزل القا میکند.
این گیاه توی جنگل ها روی تنه ی درخت ها و سنگ هابه صورت اپی فیت هستش یعنی توی خاک نیست.اگه ما نقطه ی شروع رشدی این گیاه رو بهار تعیین کنیم،اونوقت ما اوایل بهار شروع رشد و نیمه های بهار پایان گلدهی رو و اوایل تابستون شروع برگدهی گیاه رو شاهدهستیم که ممکن است 2 الی 3 برگ در طول فصل تولید کند.در تابستان که برگ و ریشه تولید کرده و انرژی گیاه در ریشه و برگ ها ذخیره میشه،با اومدن پاییز و خنک شدن هوا و کوتاه شدن طول روز،حالا نوبت به استراحت کردنه! ما ورنالیزه شدن یا اصطلاحا بهاره شدن گل رو توی این فصل شاهد هستیم و این زمانیه که گل ما وارد فاز زایش میشه و اولین جوانه ی گلش رو بیرون میده، و تا بهار که گلش بریزه ،ادامه داره این روند.تو این مدت دیگه برگ دهی خبری نیست.توی طبیعت از نیمه زمستون تا نیمه بهار فرصت گرده افشانی و تولید بذر(!!)داره تا این که گلش تموم میشه و دوباره همون سیکلو باید طی کنه!! البته تو این بین اتفاقاتی میوفته که بعد عرض میکنم خدمتتون.
ارکیده در طبیعت
نیازها:
نور: فالانوپسیس برخلاف تصور گلی بسیار راحت برای نگهداری توی اپارتمان هستش، ارکیده رو میتونید توی هر نقطه از اتاق که خودتون حس میکنید نور داره یا نزدیک هر پینجره ای قرارش بدید و ازین نظر مشکلی نداره چون به هر حال انواع لامپ ها و ریسه ها و چراغ خواب ها هم بالا سرش روشنه 😛 ولی در نظر بگیرید هر چه نور بیشتر باشه تا حدی که برگهاش نسوزه، برا گلدهیش بهتره.حتما جلوی نور مستقیم آفتاب قرار ندید.برای فهمیدن اینکه نور کافی است فقط دست خود را جلوی منبع نور ارکیده بگیرید،اگر سایه دست شما،دارای مرز مشخص بود خب نور زیاد است،اگر سایه مشخص نداشت،خب نور کم است ولی اگر بین این ودو حالت بود خب نور کافی است!
آبیاری: دوستان راستش من خودم در مورد حساسیت آبیاری ارکیده و اهمیت این مسئله شنیده بودم ولی ارکیده خودم رو هفته ای یکبار بیشتر آب نمیدم البته فکر میکنم ریزش ناگهانی گلهاش هم به خاطر همین بی تفاوتی بوده باشه 
.ولی دوستان با فرو کردن انگشت داخل خاک گلدان و احساس خشک بودن گلدان میشه فهمید که الان وقت آبیاری گیاه هستش.پس تقریبا توی مدت گلدهی هر ۴ یا ۵ روز یکبار ایده ی مناسبی باشه تا نه از خشکی گلهاش بریزه و نه از پر آبی دوباره گلدهاش بریزه.
آبیاری ارکیده
رطوبت:همانطور که گفته شد این گیاه بومی مناطق مرطوب و شرجی آسیای جنوب شرقی هستش بنابراین نیاز رطوبتی داره و باید حتماطبق عکس زیر یک زیر سینی پر از آب به طور غیرمستقیم زیر گلدان قرار داد تا با تبخیر شدن آب آن هوای دور گیاه شرجی شود و گیاهتون توهم بزنه که مثلا اینجا تایلند، پاتایا هستش 😆
رطوبت فالانوپسیس
دما : بهترین دما برای این گیاه دمای بین ۱۶ تا ۲۶ درجه که همان دمای اتاق هستش،میباشد طبیعتا گرمای ازین بیشتر مستلزم هوای مرطوب تری هستش که در منزل امکان پذیر نیست،هوای گرم یعنی تنفس بیشتر گیاه و سوزاندن بیشتر اندوخته ی خود و در نهایت ضعف و سو تغذیه و سطل آشغال میباشد &#۱۲۸۵۸۰; .همینطور که گفته شد این گل در پاییز گل میده یا حتی در طول سال !ولی این گل توی اتاق با دما و نور ثابت از کجا بهفمه الان پاییز شده!؟!؟.پس پاییز با گذاشتن گلدان مثلا توی راه پله که هوا خنک تره یعنی دما بین 12 تا 16 درجه هستش به گیاهتون میفهمونید که پاییز شده و فصل گل دادنه و اینطوری گیاهتو رو گول میزنید تا بهتون گل بده بعد از 1 ماه یکهو میبینید یه چیزی از بین برگ ها داره میاد بالا که همون ساقه ی گلتونه!
ساقه گل جدید
خاک : توجه داشته باشید که این گیاهان در طبیعت توی خاک نیستند بلکه این گیاه اصطلاحا اپیفیت یا دارزی هستش و روی تنه ی درختان و سنگ ها و غیره البته قارچ وانگل هم نیستند!!به همین دلیل ریشه ی آنها طوری آداپته شده که نه توی آب باشه نه طوی خشکی و نه توی خاک معمولی،برخی تولید کننده ها طوری میگن خاک ارکیده فرق داره انگار که میخوان موشک هوا کنن ولی اینطور نیست همین که شما،اسفنج رو قطعه قطعه کنید،براده ی چوب،خزه،ذغال،پرلیت،پوست درخت رو باهم ترکیب کنید میشه خاک ارکیده، پس یادتون باشه توی خاک باغچه نکارید این بابارو پس فردا قارچ میگیره و میگنده و باید ریشه تهویه هوای خوبی داشته باشه این نیاز خاکی از نظر ژنتیکی درش تثبیت شده و دیگه نمیشه کاریش کرد.از ما گفتن بود!
خاک ارکیده
تعویض گلدان: اولا دوستان درنظر داشته باشند که ریشه این گل هم قادر به فتوسنتز و غذاسازی ولو اندک،هستش پس گیاه رو توی گلدان پلاستیکی روشن بکارید که نور ازش عبور کنه و ریشه ها هم کمی نور بخورند.هنگامی که گیاه توی خاک مذکور کاشته بشه ریشه ها دوست دارن از توی خاک بیان بیرون ولی توی بستر تماما خزه ریشه ها بیشتر ترجیح میدن توی خزه بمونه.هنگامی که دیدید ریشه ها از خاک اومدن بیرون و زیاد شدن و یا دیدید براده چوب ها پوست درخت ها قهوا ای وسیاه شدن و یا از کنار مشخصه ریشه ها تو هم تو هم گره خوردن دیگه وقته تعویض گلدانه، دقت کنید زمان تعویض گلدان موقعی هستش که گیاه توی دوره گلدهی نباشه!!
تعویض گلدان ارکیده
فالانوپسیس
تغذیه : توصیه ما این هستش که به گیاهتو کود گرین رشد ایتالیایی موجود در فروشگاه ما بدید و اولین باره تو مقاله هام ورمی کومپوست رو توصیه نمیکنم خصوصا توی زمان گلدهی هر دو 3 هفته یکبار بدید و توی زمان برگ دهی هم همینطور 3 هفته یکبار همین فرمون برید جلو.این کار باعث میشه گیاهتون حابی برگ بزنه و ریشه بزنه و تا بتونه گلای خوبی در اخر تابستون بده.
گلدهی: بله همینطور که گفته شد باید به گیاه فهموند که الان پاییزه و فصل گلدهی که این کار با سرد کردن هوا و کم کردن نور اتاق اتفاق میوفته.حالا گیریم که گلش رو داد و ۳ ماه هم رو گل بود.خب بعدش چی میشه؟!هیچی دیگه بعد مثلا تو اردیبهشت و خرداد،شما ۲ تا کار باید انجام بدید هم میتونید ساقه ی گل رو از پایین و از بالای اولین جوانه قطع کنید تا دوباره از کنارش یه شاخه ی گل جدید سبز بشه.ولی این سری گلها کوچک تره و زودتر از بین میره ،بعد از حالا هر مدت که دومین سیکل گلدهی طول کشید دوباره منتها این سری از پایین این ساقه گلد دهنده رو قطع کنید.لابد الان میپرسید مثه سری قبل از بالای جوانه بزنم که بازم گل بده ؟!؟! نه دیگه پر رو نشید گیاه دیگه جون نداره بد بخت هر چی داشت ریخت تو حلق گل قبلی ها.باید کاچی بریزید تو خاکش 😆
محل برش گلدهی دوم
گره محل برش
خب حالا که از ته زدی گیاه برگ تولید میکنه تا ایشالا واسه گلدهیش بیوفته واسه زمستون همون سال.حالا در نظر داشته باشید که شما بعد از پایان اولین گلدهی بذارید گلتون تا پاییز استراحت کنه و اونموقع گل بده،هم گلش با کیفیته هم توی ایام عید هم شما گل خواهید داشت.ولی اگه کاری کنید که دوباره بهتون ساقه گل بده اینطوری تو پاییز باید استراحت کنه و دیگه تو عید گل خبری نیست!و گلدهی میوفته واسه سال بعد پس حواستون باشه!
محل برش پس ازگلدهی دوم
گرده افشانی: البته تولید بذر و کاشت بذر برای افراد مبتدی و بدون آشنایی با آناتومی ارکیده غیر ممکنه! ولی محض اطلاع باید عرض کنم که ارکیده توسط حشرات گرده افشانی میشوند البته به جز ان دسته که در مناطق سردسیرهستند و خودگرده افشانی میکنند چون حشرات آنجا تحرک ندارند!ولی برای این ارکیده های داخل منزل و هیبرید میتوان از گرده افشانی دستی استفاده کرد.به طوری که از یک گیاه گلدار بالغ آن دانه ی گرده که اصطلاحا پولینی نامیده میشود را بدست آورده و داخل بخش مادگی فرو کرد :))))))) 😆
اجزای گل ارکیده
تکثیر:دوستان همینطورکه گفتم بریدن ساقه گلدهنده از بالای پایین ترین گره دوباره ساقه گل میده ولی همیشه اینطور نیست از شانس خوبتون ممکنه ببینید به جا برگ یک سری برگ کوچک تولید کنه که به اینها میگن KEIKI یا همون بچه خودمون.باید بذارید یخورده بزرگتر بشن و ریشه بدن و بکنیدشون بذارید توی خاک.خب این خودش یک راه تکثیر بود ولی راه های دیگه ای هم هست.مثلا ساقه گل دهنده علاوه بر گلدهی خاصیت ریشه زایی و این صحبت ها رو هم داره که کار مشکلیه. روش دیگری هم با بذر وجود داره که بیشتر توی آزمایشگاه و کارای تحقیقاتی انجام میشه بنابراین اگه گیاهتون بچه داد که هیچی اگه نداد همون بهتر برید یدونه بخرید راحت تره و به دردسرش نمی ارزه.یبار رفتم گلخونه یک تولید کننده ی ارکیده توی ورامین ولی متاسفانه داخل گلخونه ارکیده راه نداد! برای مطالعه و آشنایی بیشتر تکثیر فالانوپسیس با بذر اینجا کلیک کنید.
تکثیر فالانوپسیس
بذر فالانوپسیس
عوارض و درمان:
جوانه ها در شب صدمه میبینند :عامل ان حشره ی تریپش است،با سم حشره کش گیاه را هر هفته یکبار سمپاشی نموده تا علائم برطرف گردند.ممکن است به جای ماندن قطرات حاصله از غبارپاشی روی گلها همین علائم را بوجود بیاورند.
گلها ظاهر نمیشوند :گلدان ها خیلی بزرگ هستند،در کاشت های بعدی حجم گلدان ها را متناسب با وضع گیاه انتخاب کنید.
در زمستان گیاه سیاه میشود: شبها هوا سرد است،گیاه را به محل گرمتری منتقل نمایید و یا اینکه صدمه مربوطه،مربوط به استفاده از مواد شیمیایی براق کننده است،از انها استفاده نکنید
زخم های پنبه ای شکل سفید رنگ روی برگها و قاعده انها تشکیل شده است:عامل ان حشره افت است.گیاه را با سم حشره کش نفوذی هر چهارده روز یکبار سمپاشی نموده تا علائم برطرف گردند.
اگرچه روطبت کافی است ولی برگها و گلها خشک میشوند: عامل ان اشعه ی مستقیم خورشید است،گیاه را به محلی با اشعه ی غیر مستقیم ببرید.
غنچه ها منقبض شده و خشک میشوند:هوا گرم و خشک است،هر دو روز یکبار با اب ولرم و بدون املاح غبارپاشی کنید،با قرار دادن گلدان ها در گلدانهای بزرگتر و پر نمودن حد فاصل دو گلدانها را با پیت و خزه مرطوب کنید و رطوبت پایدار و دائمی ایجاد کنید.
برگها قهوه ای شده و گیاه در حال خشکیدن است: خاک خیلی خشک و گیاه تشنه است،گلدان ها را به مدت ۱۵ دقیقه درون سطل پر از اب قرار داده و سپس خارج کنید،خاک را در تابستان همیشه مرطوب نگه دارید،اجازه ندهید اب اضافی در گلدان ها باقی بماند.
رشد گیاه متوقف است :هوا سرد است،گیاه را به محل گرمتری منتقل کنید.
سطح برگها وگلها دارای تار عنکبوت است :کنه ریز قرمز عامل ان است،با اسفنج یا پارچه پشت برگها را طبق دستور با سم کنه کشی سمپاشی نموده تا علائم بر طرف گردد،تامین رطوبت در کاهش افت موثر است.
برگها میریزند :ابیاری بیش از اندازه و خاک باتلاقی شده،زهکش را بازدید و اب اضافی گلدانها و زیر گلدانی را خارج نمایید.
بنسای فالانوپسیس
سلام مهندس جان، خوبید؟به داد ارکیده من برسید
به مدت دو هفته رفتم مسافرت و کولر خاموش بود من جنوب زندگی میکنم و همونطور که میدونید گرما بیداد میکنه،یه بنده خدایی هم میومد و به گلهای من آب میداد.الان که برگشتم متوجه شدم یه جورایی انگار ارکیده من از توی خاک ول شده و سرپا نمیمونه
البته از پارسال که خریدمش خودش سنگینی میکرد و یه کم کج بود توی خاک اما کاملا سالم و سرحال بودولی الان انگار فقط یه قسمتش توی خاک متصله ،ریشه ایی هواییش همچنان سالمه.بفرمایید چکارش کنم
سلام مهندس جان، خوبید؟به داد ارکیده من برسید
به مدت دو هفته رفتم مسافرت و کولر خاموش بود و هوای خونه گرم شده بود،من جنوب زندگی میکنم و همونطور که میدونید گرما بیداد میکنه،یه بنده خدایی هم میومد و به گلهای من آب میداد.الان که برگشتم متوجه شدم یه جورایی انگار ارکیده من از توی خاک ول شده و سرپا نمیمونه
البته از پارسال که خریدمش خودش سنگینی میکرد و یه کم کج بود توی خاک اما کاملا سالم و سرحال بودولی الان انگار فقط یه قسمتش توی خاک متصله ،ریشه ایی هواییش همچنان سالمه.بفرمایید چکارش کنم
مهندس جان اینم بگم که برگهای پایینش زرد شد و برگهای سبزش هم چروک و چرمی شدن
مهندس سجادی لطفا کمک کنید
سلام عزیزم خوبی شما؟
درمون قطعی اینه که از توی گلدون خارج کنید ریشه های سیاه رو معدوم کنید و ۱۰ دقیقه ریشه ها رو بشورید زیر آب.بعد بزارید تو محلول قارچکش کاپتان به مدت ۱ ساعت.بعد اون بزارید تو آب .یه هفته بعد برگها شق و رق میشن و گیاه سرحال.
ممنون از کمکتون،کی مجددا بکارمش توی خاک؟
لازمه توی آبش کود مخصوص رشد گرین بریزم؟
سلام مهندس دستم به شلوارت??
گلم حالش خوب نیست شرایطش تغییر نکرده ولی دوماه پیش بیرونش اوردم چندتا ریشه سیاهشا گرفتم و تو اب و قارچ کش کاپیتان گذاشتم یه ۱۰دقیقه. ولی چون ریشه سالم داشت کاشتمش تو خاک جدید و مخصوص یه ماه اول خوب بود حتی برگ داد ولی یه دفعه دوتا از برگاش زرد شدن و برگ جدیده هم کوچیک مونده. یه برگ دیگه هم داره چرمی میشه. شرایط ابش خوبه دماشم ۲درجه شاید تغییر کرده باشه کود هم دو سه هفته یبار بهش میدم. چکارط کنم خوب شه؟بیارمش بیرون تو اب بزارمش؟
سلام عزیزم خوبی شما؟ ممکنه تغذیه کم اوردهباشه که باید با کودای رشد گرین تغذیه بشن یا اینکه احتمال کمتر قارچ زده باشه دوباره ! بهرحال گاش تا اطلاع ثانوی و قوی تر شدن گلتون توی اب میذاشتید بمونه ! الانم عب نداره تغذیه کنید با کود گرین رشد تا اگه درست نشه و زردی متوقف نشد که معلوم میشه قارچه و باید دوباره دربیارید تیمارش کنید و کلا خاک رو هم عوض کنید ازین خاکای المانی رشد بدید بهش
Attachment
سلام.
ممنون از سایت خوبتون…
من ارکیده ام اواخر بهار گلاش ریخت و کلا ساقه هاش خشک شد منم طبق چیزی که اینجا خونده بودم ساقه هاشو از ته کوتاه کردم (الان حدود دوسانت بیشتر ازش نمونده) توی عکس هم ببینید دورش خط کشیدم. الان هفته ای یک بار آبیاری میکنم و یه کود مایع دارم که بعضی وقتا اونو بهش میدم (رنگ ظرفش مشکیه و مکعب کوچیکه) در عرض این سه ماه فقط یه دونه برگ جدید داده.
چند تا سوال دارم اول اینکه همون ساقه قبلیا که از ته زدم دوباره رشد میکنن و گل میدن یا اینکه از جای دیگه ساقه جدید در میاره؟
دوم اینکه چرا رنگ ساقه قبلی اون رنگی شده (خشک شده) و اینکه احتمالا دوباره کی گل میده؟
و اینکه آیا نیاز به کود خاصی داره الان یا همون کودی که میدم کافیه؟؟؟
و کلا به نظرتون گلم داره روند طبیعیشو طی میکنه یا نه؟
سلام خوبی شما؟ ازجایی جدید دوباره ساقه جدید در میاد و گل میده ! فقط یادتون باشه اون کوده که گفتید چیز خوبیه ! ماهی یبار بدید بهش ، نورش و تهویش رو زیاد کنید و ابیاری رو مرتب سرموقع انجام بدید مثلا فقط ۵ شنبه ها ! با تقویت با کود رشد ارکیده اسفند ماه باید دوباره گل بده !البته نور کنار پنجره باشه تا کمی شرایط افت دمایی رو هم حس کنه تا به زودی ساقه گل بیاد بیرون
Attachment
سلام
من چندتا ارکیده داشتم که دقیقا روزهای جمعه با فرو کردن کامل گلدان و گیاه داخل سطل اون رو آب میدادم. روزی یکبار هم غبارپاشی میکردم. برای تامین رطوبت هم گلدانها بالای ظرف حاوی آب و سنگدانه قرار داشت.
۱- بعد مدتی دیدم برگ همه گلها شروع به سیاه شدن کرده و خیلی سریع زرد و خشک میشه. چند روز بعد هم گل به طور کامل از بین رفت.
۲- در بعضی از گلدانهام، برگها با اینکه کاملا سبز بود شروع به چروکیده شدن کرده و شل و ول ورافته شدند. خاک گلدان رو عوض کردم اما به نظرم آمد ساقه اصلی که ریشه ها به آن وصل هستند سیاه شده اند. ریشه ها ی خراب رو قیچی کردم و محلول قارچ کش رو هم خیلی کم به اون ریشه و ساقه اسپری زدم اما وضعیت کماکان همانطوری باقیمانده است. مشکل از کجا هست وقتی برگ ارکیده شل و ول و وارفته میشود؟
۳- از کجا میتوان کایکی keiki ارکیده یا همان بچه ارکیده را خریداری کنیم و خودمان پرورش بدهیم؟ آیا شما کایکی برای فروش دارین؟ یا میدونید از کجا میتونیم خریداری کنیم چون جایی رو برای فروش آن پیدا نکرده ام متاسفانه.
۴- استفاده از ذغال در خاک ارکیده آیا دلیل خاصی دارد؟
۵- آیا میتوان ارکیده را به جای آنکه در بستر بارک پرورش دهیم آنرا از خاک بارک درآورده به تنهایی داخل آب نگهداری کنیم؟ من تعدادی رو مطابق عکس داخل ظرف شیشه ای قرارداده و مقداری هم آب هم در ته ظرف میریختم اما آنچنان که باید به نتیجه مطلوب نرسیدم و گلهام بعد مدتی از بین رفت.
اگر ممکن است شرایط و نحوه نگهداری ارکیده داخل آب را به ما هم آموزش دهید حالا یا در کامنت ها یا به صورت مقاله در سایت تان؟
حسن این روش این است که ارکیده به دلیل آبیاری بی جهت خشک نمیشود. حتی در سایت های خارجی دیدم که بسیار سرحال تر هم هستند.
تشکر از پاسخگویی شما
سلام عزیزم خوبی شما؟ ببینید الان حتما درش بیارید ریشه های سیاه رو بکنید و بزنید توی محلول ابو قارچکش و بعد ابو عوض کنید و مدتی توی اب بمونه درجتایی با عکس و تهویه هوا تا ریشه و برگ جدید بزنه و درست بشه ! یکی از دوستان هست کیکی از خارج اورده صدتا زیاد داره و واریته خاص هم هست میتونید توی تلگرام بهش پیام بدید ببینیم میده یا نه ؟! اون ذغال هم بو گیر هست و هم ضدعفونی کننده ، ولی فعلا شما توی اب نگهش دارید تا از پیشرفت بیماری جلوگیری بشه من خودم توی اب نگه داری میکنم وارکیدم همینطوری خراب شده بود ولی با کاشت داخل اب زندش کردم….
@fgreendream
سلام خسته نباشید
ممنون از توضیحاتتون.
گل من چند ماه گل داشت ولی کم کم شروع به ریختن کرد و حالا ساقه اش داره رو به قهوه اَی شدن میره با این که بهش آب و کود میدم.
چون برام هدیه آوردن خیلی دوستش دارم و اصلا نمیخوام خشک بشه
نور غیر مستقیم هم بهش میخوره و هوا هم به نظرم براش مناسبه.
به نظرتون چی کار کنم؟از گلدون سرامیکی خارج کنم یا خاکش عِوَض کنم یا بهش سم بزنم؟
سلام عزیزم خوبی شما؟ گلش عمری داره و بعد گلش خشک میشه و باید از ته ساقه گل رو خودتون بزنید و بذارید گلدون رو جایی خنک و روشن و کود مخصوص گلدهی بش بدید تا برای عید گل بده دباره…