معرفی گل جعفری

+۳۰

-۲

    جعفری آفریقایی (T. erecta) و جعفری فرانسوی (T. patula) هر دو بومی مرکز و جنوب آمریکا به ویژه مکزیک بوده و از آفریقا یا فرانسه نیستند. گیاهی یک ساله و دارای برگ های مرکب بوده و گل های آن به رنگ زرد لیمویی، زرد، کرم، طلایی و نارنجی قهوه ای دیده می شود.برگ های جعفری بوی خوبی ندارد و امروزه در به نژادی این گلگزینش رای رقم هایی صورت می گیرد که برگ های آن ها بو نداشته باشد. رقم های مختلف این گیاه از سه گونه T. erecta ، T. patula و T. tenuifolia مشتق شده اند. این گیاه به عنوان گل بریدنی، گلدانی و نیز در حاشیه کاری استفاده می شود. امروزه گل جعفری به صورت تجاری برای استخراج رنگیره های کاروتن و به ویژه گزانتوفیل پرورش داده می شود. کاروتنوئیدهای استخراج شده از گلبرگ ها برای تشدید رنگ زرده تخم مرغ به غذای مرغ اضافه می شود. لوتئین که جزئ اصلی گزانتوفیل ها است برای استفاده در ترکیبات رنگ کننده مواد غذایی استفاده می شود. برگ های گل جعفری حاوی روغن های معطر ویژه ای است. روغن موجود در جعفری افزون بر کاربردهای درمانی دفع کننده حشرات است.

    کاشت جعفری نشان داده است که در کاهش جمعیت نماتدها در خاک مفید است. استفاده از جعفری در تناوب کشت می تواند جایگزینی برای سموم نماتد کش در کاهش جمعیت نماتد عامل گال ریشه (Meloidogynespp) باشد.

گلدهی

    گلدهی آن در سراسر تابستان ادامه داشته و تا پائیز به طول می انجامد.

نیازها

    این گیاه آفتاب دوست است و در نقاط آفتابی و گرم رشد خوبی دارد. در دماهای کمتر از 16 سانتی گراد رشد کند بوده و گیاهان کلروزه می شوند. نسبت به قوی بودن زمین حساسیت از خود نشان نمی دهد ولی زمین های مرغوب و قوی باعث می شود که بوته رشد خوبی داشته و در نتیجه گل های درشت تولید کند. pH مناسب محیط کشت آن 6 – 6.5 است. مسمویت ناشی از آهن در pHهای پایین خاک گزارش شده است. علامت های مسمومیت آهن، شامل نقاط نکروزه و کلروزه و نیز خم شدن برگ به سمت پایین و فنجانی شدن برگ است. اگر میزان نیتروژن خاک زیاد شود نسبتبه بعضی بیماری ها حساس می شود. به رطوبت بالا نیز به نسبت حساس است. جعفری به ویژه جعفری آفریقایی، به عنوان گیاه روزکوتاه اختیاری طبقه بندی می شود. واکنش به طول روز در رقم های مختلف متفاوت است. در واکنش نسبت به طول روز، دما نیز می تواند اثر داشته باشد.به عنوان مثال جعفری آفریقایی در دمای 21 –24 درجه سانتی گراد فقط در شرایط روزکوتاه گل می دهد ولی در دمای 17 –18 درجه سانتی گراد در تمام دوره های نوری گل می دهد. طول روز بلند در شدت نورهای بالا در مقایسه با شدت نور پایین اثر بازدارنده کمتری بر گلدهی دارد. برایگلدهی بهتر، گل های پژمرده این گیاه باید چیده شود.

افزایش

    جعفری اغلب از طریق کاشت بذر افزایش می یابد، اما از قلمه آن نیز می توان استفاده کرد که هزینه بیشتری دارد. برای استفاده از قلمه بخش انتهایی شاخساره به طول 6 -8 سانتی متر استفاده می شود.

    بذر به صورت مستقیم در محل اصلی  و یا در خزانه کشت می شود. در تهیه نشاء، بذر در اواخر اسفند تا اواخر فروردین کشت می شود و نشاء ظرف مدت دو ماه آماده انتقال می شود. کشت های دیرتر نیز امکان پذیر است ولی باعث ریز شدن گل ها می شود. در روش کاشت مستقیم نیاز به تنک کردن دارد.

    برای تولید گل های درشت، بهتر است گیاه دو بار خزانه شود بدین ترتیب که ابتدا بذر را در یک خزانه کاشته و وقتی گیاه 4 –6 برگی شد آن را به خزانه دوم منتقل و با فاصله بیشتر کشت کرد. پس از آنکه گیاه مدتی در خزانه دوم رشد کرد و آب و هوا برای انتقال آن مساعد شد آن را به زمین اصلی منتقل می کنند. در این صورت گل های بسیار مرغوبی تولید می شود.

    گیاه جعفری به صورت مستقیم رشد کرده تا اینکه جوانه گل انتهایی تشکیل شود بعد از تشکیل جوانه گل انتهایی جوانه های جانبی از غالبیت انتهایی آزاد شده و انشعابات جانبی را تشکیل می دهند. در صورتی که بخش انتهایی شاخساره زودتر قطع شود انشعابات جانبی زودتر تشکیل شده و تعداد گل بیشتر با کیفیت بهتر و اندازه یکنواخت ظاهر می گردد.

آفات و بیماری ها

    از مهمترین بیماری های آن پژمردگی، بوته میری، بلایت ناشی از بوتریتیس، پوسیدگی ریشه و ساقه و بیماری های برگی و از آفات ممهم آن کنه است که با استفاده از سموم قارچ کش و کنه کش می توان آن ها را کنترل کرد.

جعفری آفریقایی

و جعفری فرانسوی

جعفری فرانسوی