معرفی گلوکسینیا

+۱۴

-۳

گیاهی علفی، گرمسیری و بومی برزیل و دارای یک یا چند ساقه با برگ های زوج متقابل بوده که پهنک برگ بزرگ و پرزدار است. گل های آن شیپوری یا زنگوله ای شکل بوده، انواع کم پر و پرپر، با رنگ های سفید خالص تا صورتی، بنفش و قرمز ارغوانی تیره از طریق دورگه گیری تولید شده اند. دمگل طویل (۱- سانتی متر یا بیشتر) است و گل آذین به صورت انتهایی و یا در محور برگ ها تشکیل می شود. دارای ساقه (هیپوکوتیل) ژوخه ای است که می توان در افزایش از آن استفاده کرد. مشابه بنفشه آفریقایی، نسبت به طول روز بی تفاوت است و می توان بذر آن را در هر زمان از سال کشت کرد و در فصول متفاوت گیاهان گلدار تولید کرد.

گلدهی:با کشت بذر، پس از ۸-۶ ماه به گل می رود که در شرایط مطلوب از نظر نور، رطوبت و دما، می توان این مدت را به ۴ ماه کاهش داد. اگر بذر کاری در پاییز انجام شود، به طور معمول در بهار و تابستان گل می دهد. اگر ژوخه های ساقه ای در اوایل بهمن کشت شوند در بهار گل می دهد و اگر در اوایل بهار کشت شود، گیاهان در طول تابستان به گل خواهند رفت. از آنجا که گل در محور برگ ها تشکیل می شود، هر عاملی که تشکیل برگ را افزایش دهد باعث افزایش گلدهی نیز می شود. فتوپریود اثری روی گلدهی ندارد و سرعت رشد توسط شدت نور و دوره روشنایی به همراه دمای مناسب کنترل می شود.

نیازها

دما:نیاز به دمای بالا داشته در دمای کمتر از ۱۵ رشد آن به طور کلی متوقف می شود. در این دما نور مصنوعی، گلدهی را پیش می اندازد که موضوع حرارت و نور در اینجا ارتباطی با مسئله طول مدت روز نداشته و مربوط به ساخت مواد غذایی است. گیاه دماهای بالاتر از ۲۹ را تحمل می کند. بیشترین رشد در دمای ۲۵ بدست می آید. در دمای 16، رشد کند شده و در 10 گیاه از بین می رود. کاهش دما از 25 به 20 باعث افزایش تعداد گل، انشعاب گیاه و اندازه برگ می شود.

نور:بذرهای سبز شده این گیاه نور مستقیم آفتاب را نمی پسندند و باید در سایه قرار گیرند. نور مصنوعی از زمان سبز شدن بذر تا گلدهی تأثیر محسوسی بر محصول خواهد  داشت که باید پس از غروب آفتاب به مدت 4 تا 5 ساعت به گلدان ها نور مصنوعی تاباند که می توان از لامپ های 100 واتی التهابی یا لامپ های معمولی فلوئورسنت سفید و خنک استفاده کرد. حداکثر نور مورد نیاز آن 2500 شمع است. در محیط کنترل شده از نظر نور و دما و رطوبت، محصولی با کیفیت بالا می توان پرورش داد. ولی با توجه به درشتی گیاه، این موضوع مقرون به صرفه نیست. نور زیادگلدهی را کاهش می دهد. نور با شدت 3500 شمع یا بیشتر کیفیت گیاه را کاهش داده باعث ایجاد لکه های قهوه ای و برگ های سخت، زرد و لکه دار می شود. در صورت وجود نور و دمای کافی، دیگر نیازی به نور های مکمل نیست و اگر دمای شبانه به 16 برسد برای جلوگیری از تأخیر در گلدهی، نور تکمیلی مفید است.

استفاده از نور مصنوعی درپرورش گلوکسینیا

آبیاری:نیاز آبی این گیاه بالا است و در مراحل اولیه رشد، تنظیم دو عامل آبیاری و نور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. باید دقت کرد که آب در طوقه گیاه به ویژه در طول شب باقی نماند چون باعث پوسیدگی می شود. خاک را باید همیشه مرطوب نگه داشت ولی از آبیاری بیش از حد باید خودداری کرد. خشکی بیش از حد ممکن است تشکیل جوانه گل زودرس را افزایش دهد. ریختن اب روی برگ آسیبی به برگ ها نمی رساند مگر اینکه دمای آن کمتر از ۱۰ باشد. در این حالت آسیب دیدگی به صورت حلقه هایی به رنگ سفید مایل به زرد و یا لکه هایی روی برگ ظاهر می شود. برای رفع این مشکل می توان پیش از آبیاری آب را گرم کرد.

خاک:خاک با  PHکمی اسیدی (6-5/5 = PH) برای آن مناسب است. آمیخته خاکی مناسب برای این گیاه شامل دو قسمت خاک معمولی، یک قسمت ماسه، یک قسمت کود دامی پوسیده و یک قسمت پیت نرم است. گیاهان جوان گلوکسینیا، به سرعت رشد می کنند و باید به طور مرتب با یک برنامه کودی مناسب تغذیه شوند. چنین برنامه ای از طریق محلول پاشی با یک کود کامل حاوی نیتروژن، فسفر، پتاسیم و ریز مغذی ها انجام می شود. در این مرحله گیاه به کود پاشی عکس العمل شدید نشان می دهد و برگ ها درشت و سبز تیره می شوند. محلول غذایی نباید در طوقه گیاهان باقی بماند، در این صورت باعث سوختگی برگ ها می شود. خاک می تواند اندازه گیاه و تعداد روزهای لازم تا گلدهی را تحت تأثیر قرار دهد که PHو ظرفیت نگهداری آب خاک می تواند مؤثر باشد. ظرفیت نگهداری آب بالا باعث ایجاد گیاهانی با اندازه بزرگ می شود و عکس آن نیز می تواند صادق باشد.

افزایش:از طریق کشت بذر، تقسیم ساقه ژوخه ای، قلمه انتهایی ساقه و قلمه برگ قابل افزایش است که روش تجاری آن استفاده از بذر است. بذر آن در مهر و آبان و یا دیرتر کشت می شود . در این صورت در بهار و تابستان محصول به گل می نشیند. بذر گلوکسینا بسیار ریز است و در خاک نرم باید کشت می شود و در صورت امکان آبیاری آن از قسمت پایین گلدان انجام شود. بذرها برای تندش نیاز به نور دارند و روی آنها نباید پوشانده شود. از طریق مه پاشی رطوبت کافی برای آنها باید فراهم شود.

بذر گلوکسینیا

بذرها در دمای شب 25 سریع تندیده و سبز می شوند.  بذر های سبز شده باید در سایه قرار گیرند و آفتاب را تحمل نمی کنند. روش تقسیم کمی مشکل است چون گیاه به راحتی صدمه دیده و منجر به بروز بیماری های قارچی می شود. ژوخه های ساقه ای را که مشابه ژوخه سیب زمینی است از گلدان خارج کرده و در مای حدود 15 در پیت خشک نگهداری کرده و در بهمن ماه در محل گلخانه درون گلدان کشت می شود. می توان ژوخه ها را در پیت مرطوب و دمای 25 کشت کرده و پس از مرحله چند برگی، به گلدان منتقل کرد.

ساقه ی غده ای

در افزایش با قلمه برگ به دو صورت می توان عمل کرد. یک روش همانند افزایش بنفشه آفریقایی بوده و از قلمه دارای دمبرگ استفاده می شود. روش دیگر، ایجاد برش در رگبرگ اصلی و قرار دادن آن در سطح خاک است.

تکثیر با قلمه برگ

نگهداری

چون گلوکسینیا دارای برگ های درشت است باید فاصله بین گلدان ها به دقت تنظیم شود. در غیر این صورت برگ ها علفی و شکننده می شوند و چنین گیاهانی در مقابل حمل و نقل مقاومت زیادی نخواهد داشت. شکنندگی برگ ها، برعکس در رطوبت زیاد و دمای حدود 25 (در شب) کاهش می یابد. اگر گیاهان گلدار به فروش نرسند می توان آنها را برای سال دوم نگهداری کرد. در این صورت، آبیاری را کاهش داده و گلدان ها را به پهلو می خوابانند و با قطع آبیاری در تمام طول تابستان و پاییز رشد گیاهان به طور کامل متوقف می شود.

آفات و بیماری ها:مهمترین آفت گلوکسینیا کنه است و مهمترین بیماری آن پوسیدگی طوقه و ساقه است.

ناهنجاری های فیزیولوژیک

خم شدن حاشیه برگ به سمت داخل، ناشی از دمای 16 یا کمتر است. همانند بنفشه آفریقایی اگر آب با دمای 10 یا کمتر روی برگ ها پاشیده شود باعث آسیب دیدگی برگ ها می شود.

گلوکسینیا