گردو، پراکندگی وسیعی از کوههای کارپاتیان در اروپایمرکزی تا قفقاز و شمال آسیای صغیر و منچوری داشته است. این گیاه از تیره گردوسانان میباشد. مغز ساقههای درخت گردو لایه لایه، تنه صاف با پوست فلسی و شیاردار، برگهای مرکب شانهای دارد و درخت یکپایه محسوب میشود. گلهای نر آن در جانب شاخههای یکساله و روی گلآذین سنبله دمگربهای (شاتون) و گلهای ماده آن در نوک شاخههای سال جاری در گروههای 1 الی 3 تایی و در برخی از ارقام گردو در جانب شاخههای سال جاری حاصل میشوند. گردهافشانی گردو توسط باد انجام میگیرد. عمل گردهافشانی و تلقیح در اوایل بهار می باشد. میوههای گردو از نوع فندقه بوده که در آن فرابر میوه چوبی شده و توسط پوست سبز که منشاء برگ دارد، احاطه میشوند. گردوهای جوان و تازه به بار نشسته حالت ناهمرسی از نوع نرپیشرسی نشان میدهند. اما با بالغ شدن درخت، گلهای نر بیشتری تشکیل می شود و تطابق زمانی بین مرحله گردهافشانی و آماده بودن گلهای ماده به وجود میآید. البته برخی از ارقام گردو ماده پیشرس هستند و توصیه میشود برای کاهش پدیده ناهمرسی، ارقام نر پیشرس همراه با ارقام ماده پیشرس کشت شوند. یکی از گونههای متداول گردو که در اکثر کشورها کشت میشود، گردوی ایرانی است که البته منشاء آن کوههای کارپات میباشد. اغلب گردوهای ایرانی خودبارور هستند اما حالت نر پیشرسی دارند. گردوی سیاه شرقی از گونههای آمریکای شمالی بوده و چوب آن صاف و با ارزش است. طعم میوه آن مطلوب بوده اما کوچکتر میباشد. از گونههای دیگر گردو میتوان به گردوی سیاه کالیفرنیای شمالی و گردوی سیاه کالیفرنیای جنوبی اشاره کرد. اکثر گردوهای سیاه دارای میوههای با پوست ضخیم بوده و مقاومت آنها نسبت به سرما بیشتر از گردوهای ایرانی میباشد. درخت گردو در طول تابستان و زمستان نسبت به گرما و سرمای بیش از حد حساس میباشد. در طول دوره خواب زمستانی، گردو میتواند 11- درجه سانتیگراد را تحمل کند اما سرمای دیررس بهاره به شاخسارههای تازه تشکیل شده گردو آسیب میرساند و در ضمن سرماهای زودرس پاییزه نیز به شاخههای گردو آسیب وارد میکند. گردو به یک دوره فصل رشد طولانی نیاز دارد و از میوههای مناطق معتدل گرم بشمار میآید. دماهای بالاتر از 40 درجه سانتیگراد و رطوبت کم در پوست سبز میوه آفتاب سوختگی ایجاد کرده و مغز میوه چروکیده میشود و گاهی اوقات نیز میوهها پوک میشوند. گردو طالب تابستانهای خنک میباشد. در ضمن گردو به بیماری پوسیدگی مغز گردو حساس بوده و بویژه گردوهای جوان آسیب زیادی میبینند. این بیماری روی برگها و در گلگاه میوههای جوان لکه ایجاد کرده و منجر به چروکیدن و لزج شدن مغز میوه میشود. در حین رسیدن میوه نیز دمای بیش از حد پایین شب موجب سیاه شدن پوسته مغز میوه گردو میشود. در حین رشد میوه در اوایل بهار بارش تگرگ و ضربههای مکانیکی وارد شده به میوه، سبب سیاه شدن آن قسمت از میوه که ضربه وارد شده میگردد. جوانههای گردو به 1500-700 ساعت سرمای زیر 7 درجه سانتیگراد نیاز دارند، تا استراحت زمستانی آنها به اتمام برسد. درخت گردو بعد از 6-5 سال شروع به محصولدهی میکند و در 15-10 سالگی به حداکثر باروری میرسد. طول عمر گردو زیاد بوده گاهی به 300-200 سال میرسد. شکل شلجمی و یا جامی برای درختان گردو مناسب بوده و بعد از به بار نشستن، نیاز به هرس ندارند. فاصله کشت مناسب گردو 12-10 متر میباشد. ریشههای گردو محوری و عمیق رشد میکنند و به خاکهایی با عمق 3-2 متر نیاز میباشد. ریشههای گردو نسبت به غرقاب شدن حساس میباشند. گاهی در تابستان چند روز بعد از آبیاری به روش غرقابی، برگهای درخت گردو خشک شده و به طور ناگهانی پژمرده میشوند. این پدیده را فلج گیاهی مینامند و هیچ گونه عامل بیماریزا در آن دخالت ندارد. تصور میشود که دمای بیش از حد خاک، توقف رشد ریشه در اثر رطوبت ناکافی و غرقاب شدن ناحیه ریشه از عوامل مؤثر در بروز فلج گیاهی باشد. ریشههای گردوی پارادوکس نسبت به این عارضه بسیار مقاوم هستند. ازدیاد گردو اکثراً با کشت بذر انجام میگیرد اما به دلیل ناخالص بودن بذر گردو، درختان حاصل شده یک دست و متجانس نبوده و کمتر به پایه مادر شباهت دارند. روش دیگر ازدیاد از طریق پیوند روی پایههای گردو میباشد. اما در این روش نیز به علت خروج شیره از محل زخم و ترشح ژوگلون که از فنولهای مرکب بشمار میآید، موجب کاهش گیرایی پیوند و کاهش جوش خوردن پایه و پیوندک میشود. نتایج تحقیقات در مورد نوع پیوند متفاوت میباشد، برخی پیوند وصلهای و برخی دیگر پیوند شکمی را مناسب میدانند. توصیه میشود قبل از عمل پیوند، در پایههای مورد نظر زخم ایجاد شود تا موجب خروج شیره و ژوگلون از محل زخم گردد و گیرایی پیوند بدین ترتیب افزایش می یابد. برخی دیگر پیشنهاد میکنند بعد از عمل پیوند، نهالها را به طور مورب بر روی لولههای آب گرم قرار دهند. به طوری که محل پیوند روی لوله آب گرم قرار گیرد. در این شرایط تشکیل بافت پینه در محل پیوند سریع بوده و درصد گیرایی پیوند افزایش مییابد. در آمریکا و برخی از کشورهای دیگر از پایههای مختلف گردو در ازدیاد این گیاه استفاده میشود. پایههای بذری گردوی سیاه کالیفرنیای شمالی معمولترین پایه برای گردوی ایرانی در کالیفرنیا میباشد. این پایه برای مناطقی که دارای خاکهای حاصلخیز، عمیق، عاری از فیتوفیرا، نماتد زخم ریشه و بیماری خط سیاه باشند، توصیه میشود. گردوی ایرانی مستعد آلودگی سیستمیک به بیماری خط سیاه است که عامل این بیماری ویروس پیچیدگی برگ گیلاس میباشد. پایههای گردوی ایرانی به خاکهای آهکی حساس بوده و کلروز آهن نشان میدهند. در ضمن این پایهها به شرایط غرقاب و شوری، گال ریشه و زخم ریشه نیز حساس میباشند. گردوی سیاه شرقی پایه رضایتبخش برای گردوی ایرانی بوده و به گال طوقه، قارچ فیتوفرا و قارچ ریشه بلوط مقاوم است و موجب زودرسی محصول میشود اما این پایه به بیماری خط سیاه حساس میباشد. پایه پارادوکس که دورگ گردوی سیاه کالیفرنیای شمالی و گردوی ایرانی است مقاوم به نماتد و قارچ فیتوفرا میباشد. عارضه خط سیاه در محل پیوند بین پایههای گردوی سیاه کالیفرنیای شمالی که بر روی آن گردوی ایرانی پیوند زده شده باشد، ظاهر میشود. این عارضه بعد از 20-15 سال و هنگامی که درختان پیوندی در حال باروری هستند، ظاهر میگردد. در این پدیده لایه نازکی از یاختتههای لایه زاینده و آوند آبکش در محل پیوند گسترش مییابد. علل بروز این عارضه همانطوری که ذکر گردید، ناشی از ویروس پیچیدگی برگ گیلاس بوده که پایههای گردوی سیاه کالیفرنیا به آن حساس هستند. از ارقام تجاری گردو در ایران میتوان به گردوی کاغذی، نوک کلاغی و ضیاءآبادی قزوین اشاره نمود.
آفات و بیماریهای مهم گردو
شته خالدار گردو:
مبارزه با آفات و بيماريهاي گردو به علت بزرگ بودن اين درخت مشكل است زيرا سمپاشي تمام درخت به سختي انجام مي شود. كاشت درختان پيوندي، استفاده از پايه هاي پا كوتاه، ترييت وهرس و انتخاب ارقامي كه بطور جانبي محصول مي دهند موجب كاهش اندازه درخت شده و بطور محسوسي سمپاشي وبرداشت ميوه را آسانترمي كند. تدابير بهداشتي تاثير زيادي در كنترل آفات و بيماريها دارد ولي اغلب اين تدابير فراموش مي شوند. تدابير بهداشتي شامل كاشت درختان سالم جلوگيري از انتقال آفات و بيماريها ا زطريق ادوات هرس وساير وسايل كاشت ،هرس برگهاوشاخه هاي بيمار وسوزاندن آنها است.نهالها همچنین قبل از كاشت بايد در نهالستان از نظر آفات و بيماريها بررسي شوند.
گیاهان میزبان
این گونه در روی درختان گردو زندگی می کند. کلنیهای آن در سطح رویی برگهای درختان میزبان و در امتداد رگبرگها تشکل پیدا می کند. افراد این شته عسلک فراوانی ترشح می کنند (مدرس اول، ۱۳۷۲).
این گونه فقط حاوی فرمهای بالدار می باشد. ماده های بکرزای بالدار به رنگ سبز مایل به زرد روشن بوده و قفس سینه نیز قهوه ای روشن مایل به سبز می باشد. در روی ترژیتهای ۱-۸ شکم نوارهای عرضی به رنگ قهوه ای مایل به سیاه قرار دارد. حاشیه رگبالها به رنگ قهوه ای روشن می باشد. طول بدن ۵/۳-۴ میلیمتر است (مدرس اول، ۱۳۷۲).
خسارت
در ایران این شته منحصراً به درختان گردو حمله کرده و با استقرار در حاشیه رگبرگهای اصلی، علاوه بر تغذیه از شیره گیاهی، در اثر ترشح عسلک به فوماژین نیز آلوده می شوند. برگهای درختان آلوده می ریزند (فرحبخش، ۱۳۴۰؛ عبایی، ۱۳۶۲؛ بهداد، ۱۳۶۳).
زیست شناسی
زمستانگذرانی این شته به صورت روی شاخه ها انجام می شود (آزمایش فرد، ۱۳۷۷). افراد این شته از اواسط فروردین در روی درختان میزبان ظاهر شده و انبوه ترین کلنیهای آن بسته به مناطق مختلف در ماههای اردیبهشت تا تیر ماه مشاهده می گردد (مدرس اول، ۱۳۷۲).
روش های کنترل
الف- دشمنان طبیعی
محمد بیگی (۱۳۷۹) دشمنان طبیعی زیر را از روی شته های گردو از گردوکاریهای قزوین جمع آوری و گزارش کرده است:
۱- Coccinella septempunctata
۲- Oenopia conglobata L.
۳- Adalia bipunctata L.
۴- Exochomus quadriustulatus L
۵- Hippodamia vriegata Geoze.
۶- Trioxys pallidus Hal.
۷- Episyrphus balteatus Degerr.
۸- Eupeodes corollae Fabricius.
۹- Sphaerophoria scrpita L.
۱۰- Chrysoa allnes Rambur.
۱۱- Mallada rasinus Burmeister.
ب- شیمیایی
به دلیل مرتفع بودن درختان گردو، کار سمپاشی تا حدودی مشکل است و بایستی اینکار توسط سمپاشهای موتوری انجام گیرد که در این صورت استفاده از شته کشهای فسفره توصیه می شود.
شته سبز گردو (Green walnut aphid)
Chromaphis juglandicola
این حشره در منطقه فوق استوایی پراکنده بوده (مدرس اول، ۱۳۷۲) و در ایران از کرج (آزمایش فرد، ۱۳۷۷) گزارش شده است و احتمالاً در تمام مناطق ایران وجود دارد.
گیاهان میزبان
این حشره به ویژه در روی درختان گردو بسر برده و کلنیهای آن برعکس گونه قبلی در سطح زیرین برگ و در امتداد رگبرگها دیده می شوند. همچنین فرحبخش (۱۳۴۰) آن را علاوه بر گردو از روی کرچک نیز گزارش نموده است.
مناطق انتشار
در ایران شته کوچک گردو در تهران (رضوانی، ۱۳۶۵)، مازندران (حجت و ایستاپ، ۱۳۵۹) و سایر استانهای شمالی و مرکزی کشور (فرحبخش، ۱۳۴۰ و عبایی، ۱۳۶۲) یافت می شود.
شکل شناسی
این حشره فاقد فرم بی بال می باشد. ماده های بکرزای بالدار به رنگ سبز مایل به زرد روشن بوده و چشمهای مرکب به رنگ مایل به قرمز است. شاخکها تقریباً تا نصف طول بدن امتداد پیدا می کنند. زائده انتهایی آخرین مفصل شاخک تقریباً قابل رؤیت نیست. سطح بدن پوشیده از مو بوده و طول آن نیز ۶/۱-۶/۲ میلی متر است (مدرس اول، ۱۳۷۲).
روش های کنترل
الف- دشمنان طبیعی
زنبور Trioxys pallidus (Hall) از خانواده Braconidae پارازیتویید اختصاصی این شته می باشد (آزمایش فرد، 1377؛ رخشانی و همکاران، 1379 و محمدبیگی، 1379).
همچنین رخشانی و همکاران (۱۳۸۱) علاوه بر زنبور فوق، زنبور پارازیتویید Aphelinus asychis Walker و زنبورهای هیپرپارازیتوییدAlloxysta citripes (Thompson)، Pachyneuron aphidis (Bouche) وSyrphophagus aphidivorus (Mayr) را از روی این آفت گزارش کرده اند.
ب- شیمیایی
برای کنترل شته های گردو می توان از مالاتیون ۶۰ به نسبت دو در هزار یا سموم فسفره دیگر استفاده نمود ولی حتی المقدور باید از کاربرد سموم شیمیایی خودداری نمود.
شپشک دو کوهانه
Eulecanium bituberculatum Targioni
Syns.: Lecanium bituberculatum T.
Palaeolecanium bituberculatum (T.)
(Hom., Lecaniidae)
این گونه در نواحی کوهستانی و سردسیری روی درختان گردو دیده شده است ولی خسارت در حد اقتصادی نمی باشد.
این شپشک را کوثری در سال ۱۳۲۸ از روی درختان گلابی اطراف تهران گزارش کرده است. بعضی از باغداران به این آفت، آبله می گویند.
مناطق انتشار
شپشک دو کوهانه در سواحل دریای مازندران و در استانهای آذربایجان، باختران، اصفهان، فارس، خراسان و چهارمحال و بختیاری انتشار دارد (فرحبخش، ۱۳۴۰) و احتمالاً در بعضی از نواحی دیگر میوه خیز کشور نیز دیده می شود.
گیاهان میزبان
سیب، گلابی، به، آلو، زالزالک، ازگیل، زردآلو و گردو از جمله میزبانهای این شپشک می باشند.
شکل شناسی
ماده بالغ کاملاً برجسته و در سطح پشت آن دو جفت برجستگی وجود دارد که یک جفت قدامی کاملاً بزرگتر از جفت دیگر است و به علت همین دو برجستگی بزرگ است که به آن شپشک دوکوهانه می گویند. رنگ بدن آن خاکستری، زرد یا قهوه ای است که روی آن خطوط یا لکه های زرد رنگ ملاحظه می شود. طول آن ۴-۶ میلیمتر، عرض ۳-۴ میلیمتر و ارتفاع آن ۲-۵/۲ میلیمتر می باشد. شاخکها ۶-۷ بندی بوده و صفحه آنال مدور و سطح پشتی بدن دارای خارهای کوتاه نسبتاً زیاد می باشد.
خسارت
فعالیت این حشره همراه با ترشح عسلک فراوان می باشد. آلودگی در درختان آلوده از سرشاخه شروع می شود و خیلی سریع درخت را از پا در می آورد. در اکثر مناطق انتشار این آفت با ویروس کتابی شدن تنه و شانکر تنه و سرشاخه های درختان (خوره) همراه است.
زیست شناسی
این حشره زمستان را به صورت تخم سپری کرده و در ماههای زمستان و اوایل بهار در زیر بدن حشره ماده که به صورت پوشش برآمده و سخت درآمده است به تعداد حدود ۱۰۰۰ عدد دیده می شود. این تخمها در اواخر فروردین تا اوایل اردیبهشت باز می شوند و پوره ها در سطح تنه، برگ، شاخه و نیز میوه های کوچک پراکنده می شوند و با ساختمان خاصی که بدن آنها دارد (سبک و مودار) به سادگی به وسیله باد منتشر می گردند. این حشره دارای یک نسل در سال می باشد (اسماعیلی و همکاران، ۱۳۷۴).
روش های کنترل
الف- دشمنان طبیعی
زنبوری از خانواده Aphelinidae به نام Coccophagus sp. این شپشک را پارازیته می کند (رجبی، 1368).
ب- شیمیایی
شپشک دو کوهانه به سادگی قابل کنترل است. بهترین موقع کنترل آن در موقع زمستان می باشد که این حشره به حالت تخم است. سمپاشی با گبوتکس روغنی یا یکی از سموم فسفره روغنی علاوه بر حشره مذکور روی تخم کنه قرمز پا بلند، تخم شته ها و تا حدودی لیسه سیب نیز مؤثر واقع می شود. در بهار بهترین موقع کنترل مصادف با ظهور پوره های سن اول است و با اکثر سمومی که در باغات مصرف می شود بر طرف می گردند.
شپشک نخودی
Eulecanium coryli L.
Syns.: Lecanium coryli L.
Eulecanium xylostei
(Hom., Lecaniidae)
این آفت در نواحی دشت گاهی روی درختان گردو مشاهده شده است ولی در هر صورت روی گردو اهمیت اقتصادی ندارد.
در سال ۱۳۲۸ کوثری این آفت را روی درختان به در کرمان مشاهده کرده است که شاخه های جوان انتهایی آلوده به این شپشک بود. همچنین این آفت از روی درختان به در دامغان و از روی درخت ازگیل در تهران جمع آوری شده است (بهداد و باروتی، ۱۳۵۶).
مناطق انتشار
این حشره در اغلب کشورهای اروپایی، روسیه، تاجیکستان، ترکمنستان، آذربایجان و در ایران در اغلب نواحی میوه خیز کشور وجود دارد ولی تا کنون از باغات اطراف تهران، دامغان، اصفهان، نطنز، کاشان، آذربایجان، کرمان، خراسان، کرمانشاه ، فارس، خرم آباد و بروجرد گزارش شده است. ( بهداد و باروتی ، ۱۳۵۶ )
گیاهان میزبان
این حشره به درختان به، گیلاس، بادام، گردو، سیب، هلو، زردآلو، ازگیل، آلو زرد (فرحبخش، ۱۳۴۰)، همچنین از روی فندق، زالزالک، آلبالو، گوجه (بهداد و باروتی، ۱۳۵۶) و نیز از روی افرا، تبریزی، بلوط، گلسرخ، سیکاس و شمشاد جمع آوری و گزارش شده است.
شکل شناسی
حشره کامل
حشره کامل تقریباً کروی و نخودی شکل و در قسمت شکم مسطح و به گیاه می چسبد. قطر شپشک ۴-۵/۵ میلیمتر و رنگ ماده بالغ قهوه ای زرد تا قهوه ای تیره براق بوده و روی بدن لکه های زیتونی رنگ و یا زرد قهوه ای وجود دارد. شاخکهای آن ۶-۷ بندی است (بهداد و باروتی، ۱۳۵۶).
تخم
تخمها بیضی شکل، کرمی یا نارنجی رنگ و قطر آنها حدود ۵/۰ میلیمتر است. سطح تخمها شفاف بوده ولی معمولاً از ماده مخصوص مومی شکل که به صورت گرد سفید رنگی درآمده است پوشیده شده و همین گرد باعث می شود تخمها بهم نچسبند. رنگ تخمها در موقع تفریخ پر رنگ تر می شود (بهداد و باروتی، ۱۳۵۶).
پوره
پوره های سن اول کشیده و نارنجی و به طول ۵/۰ میلیمتر است. پاهای آنها خوب رشد کرده و در انتهای بدن درز یا شکاف مخرجی به خوبی دیده می شود. پوره های سن دوم کشیده
و نسبتاً مسطح و بزرگتر ولی نسبت به پوره های سن اول پاها و شاخکهای کوتاهی دارد. رنگ این پوره ها پررنگ تر و قهوه ای و پشت آنها کمی کیتینی است. حرکت پوره های سن دوم کندتر از سن اول است (بهداد و باروتی، ۱۳۵۶).
خسارت
این حشره با مکیدن شیره گیاهی باعث ضعف شدید درختان میزبان می گردد. همچنین با ترشح عسلک باعث تجمع گرد و خاک در سطح تنه و سرشاخه و برگ درختان میزبان و احیاناً تولید دوده (فوماژین) می شود و در نتیجه باعث رکود فعالیتهای فیزیولوژیک درخت به خصوص فتوسنتز می گردد. در نواحی دشت که دارای فصل رویش طولانی و معتدل گرم می باشند خسارت بیشتری ایجاد می کنند.
زیست شناسی
این حشره زمستان را به صورت پوره سن ۲ به سر می برد. پوره ها در این حالت از پشت به شکل بیضی و قرمز متمایل به قهوه ای رنگ دیده می شوند که اگر یکی از آنها را با سنجاق از گیاه میزبان جدا کنیم خرطوم طویل و حرکات موجی سطح شکمی بدن حشره قابل رؤیت می باشد. شکل و اندازه بدن حشرات کامل بسته به نوع میزبان متفاوت است و از لحاظ تشخیص مورد اشتباه واقع می شود. این حشره در بهار همزمان با گل کردن درختان پس از مدتی تغذیه و ترشح عسلک در اواخر فروردین ماه شروع به تخم گذاری می کند و در این حالت به مرور بدن حشره ماده از سطح زیرین چروکیده شده و جلد شاخی حشره تبدیل به محفظه تخم می شود. این تخمها در اواسط تیر ماه باز می شوند و پوره ها در زیر جلد ماده خارج شده و در سطح برگها، میوه ها و سرشاخه ها پراکنده می شوند و پراکندگی به اطراف اغلب توسط باد صورت می گیرد. در اوایل بهار پوره ها به شپشک کامل تبدیل شده و حشرات ماده همزمان با گل کردن درختان به در اواخر فروردین ماه شروع به تخمریزی می کنند که تا آخر اردیبهشت ماه ادامه دارد. دوره نشو و نمای تخم حدود ۲۰-۲۵ روز طول می کشد و بدین جهت تا اواخر خرداد ماه نیز در داخل سپر ماده هنوز تخم دیده می شود. تعداد تخمی که در زیر هر سپر ماده گذارده می شود متفاوت و حداقل ۲۰۰ و حداکثر ۱۵۷۰ عدد شمارش شده است. حداکثر پوره ها در اواسط خرداد ماه دیده می شود. در اواخر خرداد ماه پوره ها روی برگها موقتاً بی حرکت و ثابت می شوند و به هیچ وجه مانند بعضی از شپشکهای دیگر روی میوه ها مستقر نمی گردند. از اوایل آبان ماه با کاهش درجه هوا و شروع ریزش برگها، پوره ها کم کم تا اوایل آذرماه از روی برگها بر روی شاخه های جوان مهاجرت می کنند. پوره ها روی شاخه ها کنار هم و به صورت متراکم ثابت می شوند. در بهمن ماه پوره ها درشت شده و روی پشت آنها کرکهای بلندی در هم پیچیده بوجود می آید. از اوایل اسفند ماه با افزایش تدریجی دمای محیط پوره ها متورم شده و سریعاً تکامل می یابند. در این موقع جوانه های درختان متورم شده و ترشحات شیره ای نیز به وسیله حشره بوجود می آید. این حشره در سال فقط یک نسل دارد (بهداد و باروتی، ۱۳۵۶).
روش های کنترل
الف- دشمنان طبیعی
عده زیادی از کفشدوزکها به خصوص کفشدوزک دو لکه ای و چهار لکه ای نقابدار و عده ای از زنبورهای پارازیت از جمله Coccophagus sp. از این حشره تغذیه می کنند. زنبورهای Blastothrix brittanica Girault وHabrolepis tergrigorianae Trjapitzin از خانواده Encyrtidae و زنبور Archenomus bicolor Howard از خانواده Aphelinidae نیز این آفت را پارازیته می کنند (بهداد و باروتی، 1356).
ب- شیمیایی
سمپاشی زمستانه به صورتی که برای تخم شته ها صورت می گیرد علیه این آفت نیز مؤثر واقع می شود. سمپاشی تابستانه باید در اواسط تیر ماه صورت گیرد و اکثر سموم فسفره به خوبی روی این آفت اثر دارند. از جمله سمومی که در کنترل این حشره در تابستان نتیجه خوب داده است مالاتیون به نسبت دو در هزار از امولسیون ۶۰% ، دیازینون ۶۰% و سوپر اسید ۴۰% به نسبت یک در هزار می باشد. سوین نیز به نسبت ۵/۱ در هزار از پودر و وتابل روی این آفت مؤثر است. ولی کاربرد آن در تابستان باید با یک کنه کش مانند اریزیت و یا گوگرد وتابل همراه باشد.
سلام ممنون میشم اگه نیاز کودی واثر کمبود گیاهان رو با عکس توضیح بدید یا عمده دلایل عدم موفقیت صاحبان گیاه.(چه در درختان چه گلها وکاکتوس ها)
Attachment
سلام. وقت بخیر. ما یه درخت گردو داریم که قبلا هم ازتون راهنمایی خواستم در موردش. درختمون امسال جوونه نزده. فقط چندتا برگ ریز داده. اکثر شاخه هاش خشک شدن. نمیدونم چکارش کنم. راستش این گردو یادگار پدربزرگ خدابیامرزمه و مادرم خیلی ناراحته که اینجور شده. واسمون مهمه که حالش خوب شه. لطفا راهنمایی کنید. در ضمن یه قسمت از بدنش یه سیاهی بهش مالیده شده انگار. یه جا ابتدای ساقه روی خاک هم یه ترک بزرگ داره
Attachment
چندتا از عکساشو میزارم
ببین عزیزم این درخت یا کرم خراط داره یا قارچ زده….یه سم قارچکش بهش بزن همینطور دنبال یه سری سوراخی توی تنه درخت باش اگه یافتی خبرم کن
Attachment
جوونه گیاه
این قارچه خانم زیر ساقه خشکیده رو ببرید و سم قارچ کش بزنید بهش
ممنون از راهنماییتون. میشه اسم سمشو بفرمایید؟
سم اکسی کلرور مس یا بنومیل بزنید
خیلی شرمنده ۲تا سوال دیگه هم داشتم! لادن من چندتا بذر داده شبیه نخوده سبزه! میشه الان بکارم کنار خودش یا فصل خاصی داره؟ رنگ بذرش سبزه دیگه؟ سوال بعدی درمورد شمعدونیه! شمعدونی رو واسه عید آوردم تو اتاق غنچه هاش پژمردن الان ده روزه تو تراسه ولی دیگه گل نداده. امروز کود محلول در آب دادم بهش. امیدی بهش هست که گل بده دوباره؟ منطقه: اصفهان. تراس شرقی با هوای خنک
سلام عزیزم خوبی شما؟ بذرش باید سیاه بشه نه سبز بعدم الان میتونهید بکارید ..شمعدونی هم لدفا توی بخش مربوطه سوال کنید ممنونم
Attachment
مهندس جان سلام لطفا نام این گیاه و شرایط نگهداری را بفرمایید.
در ضمن سایتتون خیلی عالیه حرف اول را تو سرچ گوگل میزنه
سلام عزیزم سایت خودته…این بنت القنسوله که جای روشن اب متوسط و کود مرتب میخاد….
Attachment
سلام استاد خسته نباشی این گردو نمی دونم چرا امروز برگاش این طوری شده
سلام خوبی شما؟ ببین این لکه متقارنه یعنی نمیشه به سرعت گفت مریضیه باید صبر کنید ببینید جای دیگه هم ازین لکه میزنه یا نه! اگه زد بهم بگو شاید بهتر بشه تصیمیم گرفتم
Attachment
سلام استاد بهتر نشد زیادتر شده از گرما شاید باشه؟؟
سلام بر شما
درختهای گردو باغ الان در خرداد ماه دچار ریزش گردو ها شده ، گردوهای سالم هستند ولی هر هفنه که باغ می رم تعداد زیادی گردو زیر درختان افتاده ، آیا این پراندن گردو طبیعی است یا مشکلی برای درختان پیش امده ؟
ضمنا درختان پارسال هرس شده و امسال هم کود داده شده است
ممنونم از شما
سلام عزیزم خوبی شما؟ ببینید رقابت بین میوه ها توی این فصل طبیعی هستش و باید دید ابیاری به چه صورته، اگه زیاد اب میدید که باید کمتر کنید ابیاری رو ، چه کودی بهش میدید ؟! روی میوه لکه ی سیاه نیست؟
سلام و ممنون از پاسخگویی شما
آبیاری به طریقه سنتی و غرقابی و هفته ای یکبار است
کود گاوی سال گذشته و امسال داده شده است
لکه ای روی میوه ها دیده نمی شود
سپاسگزارم نظرتون رو بفرمایید