این گیاه متعلق به تیره موز و از گیاهان گرمسیری بشمار میآید. موطن اصلی آن شمال شرقی هند بوده و از طریق مادگاسکار به کشورهای آفریقایی پراکنده شده است. گونههای خوراکی موز شامل موزا آکومیناتا و موزا بالبیزیانا میباشد که دارای 22 جفت کروموزم بوده، ارقام تریپلوئید (33= n2) و تتراپلوئید (44= n2) نیز دارند. اولین موزهای خوراکی ارقام بکربار، گونه آکومیناتا بود. پس از دورگیری بین گونههای آکومیناتا و بالبیزیانا، ارقام دورگ دیپلوئید و تریپلوئید حاصل شده است. در اثر جهش ارقام دورگ، کلونهای تجاری مختلفی به دست آمده است که امروزه به طور وسیع کشت و کار میشوند. از کلونهای تجاری موز میتوان به گروسمیشل، کاواندیش، جیانت کاواندیش و دوارفکاواندیش اشاره نمود. موزهای تجاری تریپلوئید و میوه بکربار دارند. گیاه موز حاوی ریزوم و سیستم ریشه افشان میباشد و ریشههای آن به عمق 75 سانتیمتر خاک نفوذ کرده و گسترش عرضی زیادی دارند. تنه اصلی موز بسیار کوتاه بوده و داخل خاک قرار میگیرد و تنه کاذب آن در خارج از خاک میباشد و از اجتماع دمبرگهای طویل حاصل میشود. ارتفاع تنه کاذب نسبت به ارقام مختلف موز بین 5/1 الی 5/2 متر میباشد. طرز قرار گرفتن برگها در تنه هوایی به انشعاب برگها از جوانههای تنه حقیقی بستگی دارد. اولین برگهای تشکیل شده به صورت دایرهای و برگهای بعدی به صورت مارپیچی روی تنه حقیقی قرار میگیرند. برگها و تنه هوایی موز دارای الیاف فیبری میباشند. برگهای موز بسیار بزرگ بوده و طول پهنک در حدود 2 متر و عرض آن 60 الی 90 سانتیمتر میباشد. برگها هنگام ظاهر شدن به شکل لولهای بوده و بعد از رشد، پهنک بزرگی حاصل میشود. معمولاً بعد از تشکیل 12-11 برگ در نوک تنه هوایی، خوشه گل که در موز رژیم نامیده میشود، ظاهر میشود. خوشه گل توسط چمچمه لاکی رنگ که یک لایه مومی بر روی آن وجود دارد، محافظت میشود. روی خوشه گل بالشتکهای برجستهای به صورت مارپیچ قرار دارد که آنها را پنجه مینامند و روی هر پنجه 26-10 عدد گل وجود دارد. هر گل روی پنجه را انگشت مینامند. هر پنجه نیز به نوبه خود توسط یک براکته به رنگ لاکی تیره حفظ میشود و هنگام ظاهر شدن گلها، براکتههای پنجه به طرف بیرون پیچ میخورند و نهایتاً بعد از گلدهی از خوشه جدا میشوند. در پاین خوشه که به تنه متصل میباشد در 6 الی 16 پنجه، گلهای ماده قرار میگیرند و گلهای نر در قسمت نوک خوشه مستقر میباشند. در موزهای تجاری بدون عمل گردهافشانی و لقاح گلهای ماده، میوههای بکربار از نوع رویشی یا خودبخودی حاصل میکنند. اما در ارقام وحشی موز، عمل گردهافشانی و تلقیح انجام میگیرد و داخل میوه دانه تشکیل میشود. مادگی گلها حاوی تخمدان سه برچهای بهم پیوسته میباشد. هر خوشه گل در حدود 200 عدد میوه حاصل میکند و وزن یک خوشه بستگی به ارقام مختلف موز و میزان رشد میوهها بین 35-10 کیلوگرم میباشد. خوشههای تجاری موز حداقل حاوی 9 پنجه میباشند. میوههایی که به دم خوشه نزدیکترند نسبت به میوههای دیگر رشد بیشتری داشته و بزرگتر میباشند. میوههای موز از نوع سته بوده و از هنگام تشکیل تا رسیدن کامل 5/3-3 ماه لازم میباشد. برای ارسال به بازارهای دور هنگامی که میوهها، به دو سوم رشد نهایی رسیدند، قابل برداشت میشوند. زیرا میوههای موز بسیار حساس بوده و در اثر تولید گاز اتیلن نرم شده و پوسته میوه بلافاصله رنگ قهوهای به خود میگیرد. موز از گیاهان یک بار بارور بوده و تنه هوایی بعد از چیدن خوشه، کفبر گردیده و به پاجوش آن اجازه رشد مجدد داده میشود. موز از گیاهان تکلپه میباشد و امکان پیوند در آن وجود ندارد. روش معمول ازدیاد آن توسط کشت پاجوشها میباشد که از تنه اصلی حاصل میشوند. از کشت پاجوش سه ماهه تا تولید و رسیدن میوه نسبت به ارقام مختلف موز 12 الی 18 ماه طول میکشد.
موز بین عرضهای جغرافیایی 30 درجه نیمکره شمالی و جنوبی پرورش داده میشود و در خارج از عرضهای جغرافیایی فوقالذکر پرورش موز در اقلیمهای خرد که شرایط مطلوب دارند، امکانپذیر است. حداقل دما برای رشد این گیاه 12 درجه سانتیگراد بوده و درجه حرارتهای
۳-۲ درجه سانتیگراد، دماهای حداقل بحرانی و دمای پایینتر از 1- درجه سانتیگراد، دمای کشنده بشمار میآید و اندامهای هوایی گیاه از بین میرود. میانگین دمای مناسب ماهانه 27-26 درجه سانتیگراد و اخلاف دما بین فصول گرم و سرد سال بسیار کمتر است. گرچه گیاه موز در هر فصل میوه حاصل میکند اما از اوایل زمستان، هر سه ماه یک بار خوشههای موز میرسند. در مناطقی که میزان بارندگی ماهانه 100 میلیمتر باشد، این گیاه نیاز به آبیاری ندارد. موز میتواند در انواع خاکها رشد کند اما خاکهای غنی، زهکشی شده، نفوذپذیر برای پرورش این گیاه مناسب میباشد.
Attachment
سلام.میشه بگید چرا بعد آبیاری از لبه برگ ها چند قطره آب در میاد؟
سلام عزیزم خوبی شما؟ فشار ریشه ای در گیاه باعث میشه از روزنه های کنار برگ اب به صورت قطره خارج بشه
ممنون
سلام جناب سجادی ممنون از راهنماییهای خوبتون درخت موز ما گل کرده لطفا بفرمایید چه مراقبتهایی در مورد آبیاری و تقویت آن انجام دهیم تا میوه آن حاصل شود چون در سال قبل هم گل داد اما قبل از میوه دادن گلها از بین رفت .در ضمن این درختچه درگلدان بزرگی در داخل پاسیو نگهداری میشود .
سلام عزیزم خوبی شما؟ ببنید موقع گلدهی اب نباید زیاد بدید باعث ریزش گلها میشه کود هم هم نصف غلظت بدید دو هفته یبار گلها میریزن زاید بدید با خشکی خاک اب بدید فقط.
ممنون
سلام میخواستم بدونم برگ موز به چند متر میرسه اخه هر برگی که میداد برگ بعدی از قبلی حدود ۲۰ سانتی بزرگ تر بود اما الان دیگه فقط یه اندازه میده چرا اینطوری شده الان حدود ۱.۶۰ هست و سوال اخر نزدیک ۲ ماه کاشتم درخت رو اما پا جوش نداده کی پا جوش در میاره درخت فصل خواصی میده پا جوش هاشو ؟
سلام میلاد چطوری؟ ببینید همون ۱۶۰ دیگه خیلی بزرگه و اخرشه دیگه ! لوبیا سحر امیز که نکاشتید ،موزه ! پاجوش همبهت میده عجله نکن ! از هورمون های سایتوکنین رای پاجوش دهی استفاده میشه.
سلام میگم پاجوش رو چطوری از زمین در بیارم که درخت صدمه نبینه اخه این به هم چسبیدن بیل رو بزنم ریشه درخت اصلی رو هم زخمی میکنه چطوری جدا کنمش ؟
سلام ببینید نگران زخمی شدن ریشه اصلی نباشید اون ترمیم میکنه ، شما خاک رو بزنید کنار به ریشه برسید با بیلچه یا قیچی ببرید و دور گل رو خوب چال کنید و درسته درش بیارید…
سلامی دوباره میخواستم بدونم نشانه هست که بشه فهمید قبل گل دادن میوه موز رو بشه فهمید منظورم اینه که قبل میوه دادن یا همون گلش راهی هست بشه فهمید که درخت میخواد میوه بده اخه موز من ۱۲ برگ داده اما داره بازم برگ میده میدونم زمستان دار میشه اما محض دانستم میخوام بدونم ممنون یه سوال دیگه هم داشتم درخت من ۶ تا پا جوش داده با اینا چه کنم روی درخت تاثیر بد میزارن ۲تا شون فقط بزرگ شدن بقیه برگ اولش ونم در نیامده
سلام میلاد جان خوبی ؟ ماشالا ۱۲ تا برگ عالیه ! بهتره یه عکس نشون ما بدید ببینیم چطوری شده تا بهتون بگم
جناب سجادی عزیز.اینم تصویر درخت موز در گلدان.محیط نورگیرمون هواش مطلوبه و روشنایی خوبی داره در روز یک بار رطوبت میدم.هوای اهواز جوریه که هر چه بیرون بزاری از بین میره الا باید از تابش افتاب جلوگیری کنیم بوسیله توری پلاستیکی.لطفا کمکم کنید چیکار کنم که به بار بشینه حتی اگر هم بگید گلدان بزرگ منتقلش کنم هم میتونم و اینکه چه تغذیه ای پیشنهاد میدین.لطفا تغذیه مخصوص موز رو بگید که اون رو تهیه کنم.البته کود بش دادم تا الان دو سه بار.جناب سجادی هر کاری میکنم نمیتونم تصویر رو اینجا بفرستم.از طریق واتس آپ میشه..
سلام مهدی جان خوبی؟ بینید سایز گلدون رو یه سایز بزرگتر کنید و موز نیاز زیادی به عنصر پتاسیم داره اگه پتاسیم نباشه برگاش بریده بریده میشن! توصیه میکنم با کودای فسفر و پتاس بالا تغذیه کنید تا هم ریشه خوب بده هم میوه و محصول خوب بده ! ضمنا یه دوره مخلول پاشی با عناصر میکرو حاوی روی و منیزیم باعث میوه دهی زیاد میشه
سلام دوست عزیزم.لطفا من رو راهنمایی کنید.یک درخت موز دارم تو گلدانه تو نورگیر آپارتمان گذاشتم رشدش بسیار خوبه هر روز رشدش رو شاهد هستم تا الان ش هفتا برگ داده پاجوش بسیار کوچکی هم زده تو خاک.میترسم به بار نشینه.بنظرتون کی بار میده چه کارهایی انجام بدم.ما اهواز زندگی میکنیم بیرون نمیتونم بزار چون هوا بسیار گرمه
سلام مهدی جان خوبی؟ میشه لدفا یه عکس ازش و از محیط دورش بهمون نشون بدید ؟! ببینید توی و داخل گلدون بعید میدونم گل و میوه بده بهتره همینطوری ازش لذت ببرید ! اون پاجوش رو هم توی عید میتونید ازش جدا کنید ! فقط تغذیه یادتون نره چون اگه بخاد گل بده بدون تغذیه گل نمیده !
جناب سجادی عزیز.اینم تصویر درخت موز در گلدان.محیط نورگیرمون هواش مطلوبه و روشنایی خوبی داره در روز یک بار رطوبت میدم.هوای اهواز جوریه که هر چه بیرون بزاری از بین میره الا باید از تابش افتاب جلوگیری کنیم بوسیله توری پلاستیکی.لطفا کمکم کنید چیکار کنم که به بار بشینه حتی اگر هم بگید گلدان بزرگ منتقلش کنم هم میتونم و اینکه چه تغذیه ای پیشنهاد میدین.لطفا تغذیه مخصوص موز رو بگید که اون رو تهیه کنم.البته کود بش دادم تا الان دو سه بار.جناب سجادی هر کاری میکنم نمیتونم تصویر رو اینجا بفرستم.از طریق واتس آپ میشه..
Attachment
سلام اینم عکس تازه نیامش دارم در میاد تو برگ بالاییه اینو من خریدم ۳ماه پیش کوچیک بود رفت واسه ۱۳ اما بار نداده از این مترسم برف بیاد خرابش کنه اینجا برف نمیاد (خیلی به ندرت میاد)اما امسال فکر میکنم میاد حدود ۲.۵ متر شده به نظرت برف خرابش میکنه ساقشم کلفت شده فقط بگو خراب نمکنه برف D:
سلام میگم درخت موز من حدود ۱ هفته هست اصلا رشد نداره رولش عمود ایستاده باز شده برگش اگه دقت کنیدساقه اولش زرد رنگ هست بعد سبز میشه اما همون طور مونده اصلا رشد نداره چه خودش چه پا جوش هاش به خاطر سردی هست ؟ خواب زمستانی داره ؟ چند وقت بود خیلی سرد بود همش باران میومد الان چند روزی هست هوا خوب شده اما رشدی نداره دلیلشو میدونید ؟
میلاد جان عکسش نیومده که حجمش روکمتر کن و ارسال کن.این گیاه توی زمستون دیگه رشد نمیکنه اگه سرما شدید هست بهتره با مشماد ببندید و مشما هم چند تا سوراخ بزنید.
سلام
درخت موز من چهارتا پا جوش زده چه موقع پاجوش هارو میتونم ازش جدا کنم من خوزستانم
سلام سجاد خوبی؟ داداش توی بهار یا عید میتونید با احتیاط از توی خاک درش بیارید.
سلام عرض میکنم. سوالم اینه که آیا در تهران میشه درخت موز رو نگهداری کرد. اگر شرایط خاصی لازم داره لطفا راهنمایی بفرمایید. اگر گونه خاصی هم برای آب و هوای تهران پیشنهاد دارید لطفا بفرمایید. میوه هم نده برام مهم نیست, خود گیاهش رو خیلی دوست دارم. از رشت دو تا پاجوش آوردم, هر دو داره خشک میشه. متشکرم.
سلام امید چطوری؟ ببین تهران که الان زمستونه ما سرمایی نمیبینم !! 🙂 من دیدم توی حیاط نگهداری میشه تازه موز هم میده ! فقط اگه اتفاقی یه هوای سردی شده ! یه مشما دورش بکشید :)توی خونه خراب میشه الان ببرید توی راه پله بعید که شد بذارید توی حیاط.
سلام.لطفا طریقه تولید موز بدون دانه رو بطور کامل باجزییات برام به ایمیلم بفرستید.ممنون