کاج نوئل درختی است پر رشد و به واسطه ی کریسمس از معروفترین کاج ها میباشد ولی در سالهای اخیر به خاطر توانایی پایین برای بازیابی سوزن هایش از محبوبیتش کم شده در شرایط ایده آل در هر فصل رشد ۳۰ سانتی متر رشد میکند تمامی گونه های این درختچه یکپایه میباشند یعنی مخروطهای نر و ماده روی همان درخت ولی شاخه های جدا تشکیل میشود. اين گونه ها از مناطق سرد و معتدله نيمكره شمالي از ناحيه قطبي تا ارتفاعات كوهستاني نواحي معتدله گرم گسترش يافته اند. سوزنها دارای مقطع ۴گوشه هستند وبادوامند و پايك كوتاهي دارند كه هنگام سقوط، بر روي شاخه ها باقي مي مانند .مخروط ماده ابتدا مستقيم بوده ولي در جريان گرده افشاني به سمت پايين خم مي شود . پس از رسيدن و ريزش دانه ها، به همان حالت و بدون جدا شدن و ريزش فلسه ا باقي مي ماند .این درخت يكي از مهمترين و بهترين درختان چوبده و صنعتي در اروپا و جهان مي باشد و سهم عمده اي از تجارت جهاني چوب به آن اختصاص يافته است . از آن در تهيه چوبهاي الواري و تيري، مصارف متنوع نجاري، ساختمان سازي و مبل سازي و حجم زيادي در توليد خمير كاغذ استفاده مي شود.
نیازها:
آبیاری: در ۲سال اول کاشت آبیاری منظم برای استقرار این گیاه بسیار مهم است ولی پس از آن هفته ای یکبار آبیاری عمیق انجام شود
نور:به ۶ساعت آفتاب کامل در روز نیاز دارد یعنی آفتاب کامل البته سایه آفتاب هم تحمل میکند ولی حجم گلدهی و رشد هم کاهش میابد
خاک:در هر نوع بافت خاک اعم از شنی ،رسی،لومی به شرط زهکشی خوب وعدم خفگی خاک قادر به زندگی است ولی ازنظر واکنش ،خاک های خنثی تا اسیدی را ترجیح میدهد.ریشه های این گیاه سطحی میباشد بنابراین افتادگی دراثر بادهای شدید در گونه های ان رخ میدهد پس از آبیاری سطحی و زیاد بپرهیزید
دما:مانند اکثر کاج ها به سرما مقاوم است ولی درکل به خاطر مناطق بومی خود طالب هوای خنک و رطوبت بالا میباشند
هرس: هرس کردن شاخه های خشک و سرشاخه های سبز برای پر شدن و شاخه زایی بیشتر توصیه میشود.
تغذیه: اگر درخت شما بزرگ است میتوانید از کودهای کند رهاشونده هر ۳یا ۴ماه یکبار استفاده کنید چون درختان بزرگ ریشه های بیشتر و عمیق تری دارند و میتوانند مواد غذایی عمق خاک را نیز مصرف کنند ولی درختان کوچکتر را هر ماه با کوهای کامل تغذیه کنید
تکثیر: درختی سخت ریشه زا است و به وسیله ی قلمه های چوب سخت در محیط مرطوب و با هورمون های ریشه زایی در آخر پاییز و اوایل زمستان تکثیرمیشود این درخنان دارای خاصیت مکان نگاری میباشند یعنی اگر از شاخه های عمودی قلمه گرفته شود درخت عمود رشد میشود ولی اگر از شاخه های افقی قلمه گرفته شود درختی افقی رشد بوجود می آید
*مشکلات : در فصل بهار بخاطر بارندگی و اختلاف دمای شب و روز این درخت مستعد قارچ Rhizosphaera و در نتیجه سوزن ریزی میباشد پس برای پیشگیری بهتر است با سموم قارچ کش سیستمیک آنرا ضد عفونی کنید توجه کنید بعد از سوزن ریزی کامل دیگر قارچ کش زدن فایده ای ندارد فقط به جلوگیری از آن کمک میکند.همچنین به یاد داشته باشید که برای جلوگیری ار قارچ و سوزن ریزی هرگز روی برگهای درخت آبپاشی نکنید!!!!!!!!!!!! (مشکل عمده)یا درخت نوئل جوان را کنار نوئل بزرگ نکارید.در صورتی که در ابتدای سوزن ریزی آن را مشاهده کردید این 4 کار را انجام بدید: 1)بریدن شاخه مربوطه و سوزاندن آن
۲)اجازه دهید شاخ و برگ کاملا خشک شود
۳)با کود تقویت کننده درخت را تقویت کنید.
۴)برای جلوگیری سریع قارچ کش بزنید.
قارچ فیتوفترا
بیماریهای باکتریایی: معمولا به صورت خشک شدن و مردن شاخه های درخت از پایین به سمت شاخه های بالایی خود را نشان میدهد یا سوزن ها به رنگ قهوه ای یا بنفش در می آید!! باغ شیشه ای طبق تجربیات خود پیشنهاد میکند برای پیشگیری از این بیماریها در دوران خشک و تابستان به گیاه هرگز استرس آبی یعنی بی آبی وارد نشود و در صورت دیدن علایم سریعا شاخه های آلوده را هرس کنید و از ته بچینید!
این درخت دارای جنس هاو گونه های مختلفی است که در اینجا به معرفی برخی از آنها میپردازیم
الف:جنس نوئل:
۱:نوئل سبزيادرخت نوئل Picea abies:
نوئل سبزبومي اروپاست ودرغالبابه عنوان درخت ايام كريسمس بكارميرودوازاين رو نام فارسي درخت نوئل ياكاج نوئل به آن اطلاق شده است. نام عربي آن تنوب ياصنوبر صغيرميباشد.در برابر هر نوع آلودگي و گازهاي سمي مقاوم است .
دارای ۲زیر گونه مهم (بالشتکی و اولندروف) میباشد
۱.۱:نوئل سبز بالشتكي (Picea abies ‘Nidiformis’ ) :
كوتاه قد و به شكل بالشتك، ارتفاع به ندرت به يك متر مي رسد، گسترش پهناي تاج تا متر، فرم نيم كروي و گاهي در وسط فرورفته، بسيار كند رشد است و در طول سال بيش از ۳ تا ۵ سانتيمتر رشد نمي كندو كاشت آن درباغهاي صخرهاي وپاركهابسيارمعمول است.
۲.۲:نوئل اولندورف (Picea abies ‘Ohlendorfii’ ) :
فرم مخروطی فشرده،ارتفاع۱.۵تا ۳متر،قطر قاعده ۳متر
۲:نوئل كانادايي(Picea glauca) :
واریته ی Conica آن(Picea Glauca Conica)فرم زیبایی دارد و در موطن اصلی خود یعنی کانادا رویش دارد. نوئل كونيكا كند رشد است و ارتفاع درختان ۶۰ ساله آن به ۴ متر مي رسد. تاجي فشرده به شكل مخروطي باريك و بسيار زيبا دارد و به دليل تراكم و فشردگي سوزنها و شاخه هاي كوچك، سطح داخلي تاج نا معلوم است.
اين رقم در طراحي باغ و پارك بسيار مورد توجه است و يكي از گياهان ويژه و انحصاري پاركهاي جديد و كلاسيك اروپا و آمريكا محسوب مي شود . نمونه هايي از آن وارد ايران
شده و در برخي پاركهاي شهري و بخش خصوصي كاشته شده است .
۳:نوئل نقرهايی ياآبي(Picea pungens) :
نام انگليسي:Colorado spruce, Rocky mountain spruce
يكي از زيباترين گونه هاي سوزني برگ است كه به خاطر فرم و رنگ زيبا ي سوزنهاي آن، بيشتر از ديگر گونه هاي جنس نوئل، جهت فضاي سبز و محيط زيست شهري كاشته ميشود. زيستگاه اصلي آن ايالات متحده آمريكاست .
(P. pungens var. glauca ) را glauca مي نامندو در برخي منابع واريته(Blue spruce ) را نوئل آبي يا نوئل نقره اي رنگ مي نامند.
خصوصيات گياهي: ارتفاع ۵۰متر و قطر ۱.۵آن با ثبت رسیده است!!
شاخه هاوتاج: شاخه هاي اصلي بازاويه۹۰ درجه ودرحلقه هاورديف هاي جدا ازهم وشعاعی آرايش يافته اند. شاخه هاي فرعي به صورت متقابل وافقي قراردارند.تاج آن خوش فرم،مخروطي ومتقارن است.
برگها: سوزنها سخت و نوك تيز ، به طول ۲ تا ۳ سانتيمتر، داراي پاشنه كوتاه، مقطع لوزي شكل و به رنگ سبز مايل به آبي مي باشند و غباري كبود رنگ تمام سطح آنرا مي پوشاند. سوزنها به صورت شعاعي دور تا دور شاخه ها آرايش يافته اند .
مخروط: سيلندري يا گوشه دار و مستطيلي ، ۸ تا ۱۱ سانتيمتر طول و ۲ تا ۳ سانتيمتر پهنا دارد. معمولا در انتهاي شاخه هاي سال قبل آويزان مي شوند.
مشکلات : کمبود برخی عناصر مثل ،منگنز و روی و آهن یا قلیایی شدن خاک یا به صورت ژنتیکی با افزایش سن و یا گرمایی زیاد هوا یا اگر از پایین به بالا روی سوزن ها نقاط سیاه رنگ مشاهده شد علامت قارچ و بیماری میباشد که باید قارچ کشی شود.در کل تمام این مشکلات باعث تغییر رنگ نوئل آبی به سبز میشود.
دو رقم مهم این گونه:
۳.۱:نوئل آبي كپه اي(P. pungens ‘Globosa’ ) :
كوتاه قد است (بيشترين ارتفاع ۱ متر) و به صورت كروي گسترش مي يابد (پهناي۱/۵ متر). در ابتداي رشد شاخه ها گسترده و نامنظم رشد مي كنند ولي در نمونه هاي P. pungens ‘glauca’ ‘Globosa’ فرمي مسن، فشرده و زيبا دارند .از آن براي آرايش و طراحي در سبكهاي مختلف باغباني استفاده مي شود .
كاربرد آن:سطوح چمن، تكدرخت (همچنين چوب آن كاربرد صنعتي دارد )
سيستم ريشه اي: سطحي، داراي ريشه هاي جانبي افشان و باريك و بلند
سرعت رشد: متوسط تا كند
آب و هوا: به يخبندان مقاوم است . به گرماي مفرط حساس است. نواحي ملايم و مرطوب را تحمل مي كند. در آفتاب يا سايه خوب رشد مي كند .
هرس: نيازي به هرس ندارد.
تغذيه: تغذيه خاصي نياز نيست .
آبياري: هرماه يك بار آبياري عميق . زهكش خوب ضروري است .
آفات و بيماريها: عنكبوت قرمز. سمپاشي با مالاتيون. قارچهاي انگلي موجب فساد چوب آن مي شوند و درماني هم ندارند . درخت را ريشه كن كرده بسوزانيد.
۳.۲:نوئل آبي كاستر( P. pungens ‘Koster) :
اين رقم بهترين و مشهورترين فرم آبي رنگ در ميان سوزني برگان زينتي است [بر طبق منابع انتشار يافته]. به صورت طبيعي به فرم مخروطي يا هرمي زيبا آرايش مي يابد . ارتفاع ۱ متر مي رسد. سوزنها به رنگ سبز مايل به آبي مات مي باشند
بسیار برای طراحی فضای سبز دست طراحان را باز میگذارد و در باغهای صخره ای یا در منظر سازی همراه با درختان رنگی و پهن برگ! دیگر مثل افرای سرخ با رنگ قرمز یا آلو پرونوس قرمز منظره ی دلربایی را به وجود می آورد
ب:جنس نراد:
اين جنس در حدود ۵۰ گونه و بيش از ۱۵۰ رقم دارد. به غير از چند مورد استثنايي، همه گونه ها بومي مناطق معتدله تا سرد نيمكره شمالي هستند و از شرق و شمال آسيا تا آمريكاي شمالي، قسمتهايي از اروپا و شمال آفريقا انتشار دارند.
همه گونه ها هميشه سبز و تك پايه اند و تاج آنها هرمي شكل است. شاخه ها شعاعي و منظم هستند. سوزنها در بيشتر گونه ها مسطح و تخت بوده و به صورت شانه اي يا در برخي گونه ها پيراموني و برسي آرايش يافته اند. سطح زيرين سوزنها اغلب به رنگ آبي-نقره اي تا سبز روشن براق است و در اثر جدا شدن برگها، در سطح شاخه ها اثر گرد يا بيضي شكل بر جا مي ماند كه در اين حالت سطح شاخه ها صاف و اثري از دمبرگ باقي نمي ماند. مخروط برافراشته و غير آويزان است و هنگامي كه دانه ها رسيدند به طور كامل از هم پاشيده و فلسها فرو مي افتند و فقط محوري لخت بر روي شاخه ها باقي مي ماند (مهمترين اختلاف بين
نوئل و نراد).
گونه ی مهم آن یعنی نراد قفقاز:
۱:نرادقفقاز(Abies nordmanniana) :
نام انگليسي:Caucasian fir, Nordmann fir
بومي قفقاز و جنوب شرقي درياي سياه است . اولين بار در سال ۱۸۳۸ توسط گياهشناسي به شناسايي ومعرفي(Kura) در قسمتهاي بالادست رودخانه كورا(Nordmann) نام نردمان شد.بلند قامت است. نياز فراواني به رطوبت محيط دارد . به عناصر غذايي خاك كم توقع است ، ولي بهترين نتيجه را در خاكهاي رسي مي دهد. سيستم ريشه اي قوي دارد و به راحتي توسعه مي يابد . در برابر باد و يخبندان مقاوم است و تا 25 – را به راحتي تحمل مي كند . بهترين رشد را در نواحي سرد دارد.
خصوصيات گياهي: ارتفاع تا ۶۰ متر و قطر تا ۲ متر گزارش شده است.
شاخه ها و تاج : شاخه هاي اصلي تنه منظم و به صورت شعاعي با زاويه ۷۵ تا ۸۰ درجه به اطراف و جوانب گسترده شده اند. شاخه هاي فرعي متقابل و عمود بر محور اصلي تنه هستند. تاج درختان جوان و ميانسال هرمي و خوش فرم، ولي بعدا تقريبا كروي مي شود.
برگها: سوزنها نواري در قسمت قاعده پهن تر و نوك آنها گرد ۱ تا ۳ سانتيمتر، سطح روي / يا فرورفتگي كوچكي دارد . به طول ۵ آن سبز تيره و صاف و زير آن ۲ نوار پهن به رنگ نقره اي تا سفيد وجود دارد. سوزنها به صورت كماني دور تا دور شاخه هاي جوان رديف شده اند.
مخروط : استوانه اي و بر افراشته، ۱۷ تا ۲۲ سانتيمتر طول و ۵ سانتيمتر پهنا دارد. داراي پايكي كوتاه است
موارد استفاده:
درختي صنعتي است و استفاده هاي متعددي از آن در صنايع چوب و صنايع سلولزي مي شود. يك گونه زينتي مناسب است و به طرز جالبي آراسته و شكل مي گيرد و به همين خاطر در پاركها و باغها كاشته مي شود. هنگامي كه تنها رشد كند تاج هرمي زيبايي با شاخه هاي گسترده رو به پايين ايجاد مي كند.
Attachment
با سلام از محبت ولطفتون ممنون من این کاج را در بیارم؟ ضمنا” در حیاط کاج دیگری دارم که در تیر ماه از گلدان درآوردم ودر باغچه کاشتم از شهریور ماه دچار مشکل شده که در عکس می بینید کود ۲۰-۲۰ و آبیاری مرتب انجام دادم لطفا” راهنمائی فرمائید با تشکر
Attachment
ba
سلام عزیزم خوبی شما؟ این گیاه به خاطر پاشش اب روی برگها و تنه ،قارچ گرفته ، نباید اصلا روی برگ ها و شاخ و برگ اب ریخته بشه یه سم قارچکش بنومیل بهش اسپری بشه و تمام برگهای خشک و الوده رو قیچی کنید از ته تا زیاد تر نشن این تویا هستش نوعی شبه سرو هست و کاج نیست جابجاش هم نکنید الان
ببخشید مهندس
پس وقتی بارون میاد توی طبیعت چی به سر این درخت میاد؟
Attachment
b
اقای مهندس با سلام من منتظر جواب هستم با تشکر
Attachment
با سلام آقای مهندس با تشکر فراوان از شما عکس این کاح را قبلا” دیده اید شاخهای کاج نرم هستند ولی کلا” سوزن ریزی کرده آیا کاملا” خشک شده؟ من کاج را بیرون بیندازم؟ باتشکر بسیار بسیار فراوان
سلام عزیزم خوبی شما؟ این رو باید زودتر آب لیمو میرختید پاش متاسفانه اخلاق بدی داره و وقتی سوزن ریزی کنه دیگه سبز نمیشه ! بهتره بکنید و جاش یکی دیگه مثه نوئل آبی بکارید تا زیبایی بیشتری داشته باشه….
Attachment
مهندس عزیز سلام مجدد ، کاج نوِل من اگه اشتباه نکنم بیماری قارچی گرفته بهم ایپرودیون + کاربندازیم فروختن ، ایا مناسبه ؟
سلام ببینید اب لیمو رو با اب ترکیب کنید و ماهی یبار یا دو هفته یبار بریزید پاش تا سوزن ریزی نکنه و همینطور سم کاپتان یا تریمودرف، یا ریدومیل براش خیلی خویبه اصلا روی برگاش اب نپاشید…
ممنون از راهنماییتون ، لطف فرمودید
Attachment
در ضمن یه کود فرتینوکس ۲۰-۲۰-۲۰ هم بهمراه آهن برای گیاهان سوزنی داده ، گفته هر سه تا رو ( فرتینوکس – آهن – ایپرودیون ، یه قاشق چایخوری در ۱.۵ لیتر آب ) با هم قاطی کنم و به گیاهم بدم ، آیا مشکلی برای گیاه پیش نمیاد ، مرسی از وقتیکه میزارید ، پاینده باشید
شما به جای این کوده ، یه سم کونفیدور بخر قاطی این قارچکشه بکن و گلت رو دو بار با فاصله ی یه هفته سمپاشی کنید تا این افت شپشک از بین بره….
Attachment
سلام استاد خسته نباشی این کاج نو ئل هست تا دیدم خریدم حالا که خریدم می گم کجا بکارم استاد راهنمایی کنم می خوام تو حیاط بکارمش تو آفتاب باشه یا تو نیم سایه درختان ممنونم راستی خیلی جا گیر میشه اگه بزرگ شده سریع الرشده
سلام عزیزم خوبی شما؟ مبارک باشه ، بکارید جایی که سایه افتاب باشه و موقع ابیاری روی برگاش اب ریخته نشه ! خاکشم با اب لیمو تیمار کنید تا سوزن ریزی پیدا نکنه.. سریع الرشد نیست اصلا
Attachment
سلام جناب سجادی عزیز این کاج من داره سیاه میشه البته شپشک هم داشت که سم کنفدرو با ملاتونین قاطی کردم و زدم لطفا راهنمایی کنین هروز بیشتر سیاه میشه
احتمالا گیاهتون قارچ گرفته ، بهش سم کاپتان یا بنومیل بزنید . برگهای سیاه رو هم ازش جدا کنید .
سلام عزیزم خوبی شما؟ این رو آبیاری میکنید هنوز؟ مشکل ریشه پیدا کرده ، ابیاری رو به حذاقل برسونید ، توی کدوم منطقه هستش؟داخل اتاق گذاشتید؟؟مطمئنید این کلاج نویل هستش؟؟ کی خریدید ؟ تازه گلدون زدید؟
سلام جناب سجادی عزیز این در واقع برای همکار هستش که حدود یه یک هفته است که آورده پیش من(خودش حدود دوماه که با گلدان خریدداری کرده) که به این صورت برگها سیا شده بود( ظاهرا تنش آبی داشت ) و به شدت شپشک هم داشت که همون موقع سم زدیم و خیلی از برگهای سیاه جدا کردیم الان شپشک اش رفع شده ولی هنوز برگهاش سیاه میشه وضعیت نگهداری اش هم الان این صورت هستش که پشت پنجره جنوبی با آفتاب کامل هفته ای دوبار آبیاری هروز هم چد مرتبه غبار پاشی هنوز بهش کود ندادم منتظرم وضعیتش ثابت بشه بعد . با توجه به آب و هوای تهران شهر زیبا میشه اصلا داخل اتاق نگهداری کرد یا ببرمش بیرون
سلام ببینید اولا این گل رو منتقل کنند بیرون توی هوای ازاد نه توی خونه ! دوما اینکه این پوسیدگی ریشه ناشی از ابیاری زیاد داره و باید ابیاری بررسی بشه و کمتر بشه نورشم باید بیشتر بشه تموم برگای سیاه رو قیچی کنند و یه سم کاپتان موقعی که خاکش خشک شد کامل بهش بدند و منتقلش کنند توی حیاط یا درصورت امکان بکارن توی خاک ! روی برکم اب نریزن دیگه
خیلی ممنون جناب سجادی عزیز همیشه راهنمای هاتون مفید فایده بوده ایشالا اگه مریضمون خوب شد دوباره عکسشو براتون میفرستم ( حالا فکر کن اینو به جای بنسای به همکارم داده بودن اونم با چه قیمتی )